De Laatste Jaguars in Frankrijk; Saint-Dizier, 18 juni 2000

La 7ème Escadre de Chasse, deel 1; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Op dit moment is Saint-Dizier de enige thuisbasis van de Franse Jaguar vloot. De jaguar is op dit moment een van de belangrijkste grond aanvalsjagers van de Franse luchtmacht. De Jaguar zit aan het einde van zijn levensduur en zal in de komende jaren worden vervangen door de Dassault Rafale op vliegbasis Saint-Dizier.

De SEPECAT Jaguar is een jachtbommenwerper die aan het begin van de jaren 60 was ontwikkeld door een Frans-Engels samenwerkingsverband. De Jaguar is ontwikkeld door Bréguet en de British Aerospace Corporation. De vliegtuigbouwers verenigden zich voor de ontwikkeling van de Jaguar in de Société Européenne de Production de l'Avion d'École de Combat et d'Appui Tactique (SEPECAT). Het toestel was primair ontworpen voor het geven van grondsteun (close air support). Latere versies van de Jaguar waren ook uitgerust voor aanvalsmissies. Daarnaast was het toestel inzetbaar als trainer. Het eerste prototype van de Jaguar vloog op 8 september 1968. Het was een tweezits variant die bij zijn derde testvlucht voor het eerst supersonisch ging. Het toestel ging tijdens de landing verloren op 26 maar 1970. Het tweede prototype vloog voor het eerst in februari 1969. Het eerste ontwerp zou leiden tot de Jaguar A die bij de Franse AdlA in dienst kwam. De Britse variant van de Jaguar werd uiteindelijk aangeduid als de Jaguar Gr1. Er vloog ook een prototype rond van het type Jaguar M in november 1969. Dit toestel was voorzien van een arrestor haak en een verstevigd landingsgestel voor een deklanding op een schip. Het project werd na een aantal goede tests in 1973 gecanceld omdat het toestel veel te duur zou worden. In plaats van de Jaguar M koos de Franse marine voor de Dassault Super Etendard. De AdlA kreeg wel de beschikking over de Jaguar.

Vanaf 1973 werden de eerste Jaguars geleverd voor de AdlA. In totaal werden er 160 single seat Jaguars en 40 dual seat Jaguars aangeschaft in Frankrijk. De eenzits variant van de Jaguar werd in Frankrijk aangeduid als de Jaguar A en de tweezits variant werd aangeduid als de Jaguar E. De Jaguar kon naast de conventionele grondwapens ook de Franse nucleaire AN-52 bom meevoeren. De Franse regering maakte hier geen gebruik van omdat alleen de Mirage IV uiteindelijk werd gebruikt bij de Franse Force de Frappe. De jaguars van EC7 op Saint-Dizier moesten namelijk de

weg vrijmaken voor de Franse strategische bommenwerpers in tijd van oorlog. De AN-52 bom werd in 1991 uit dienst genomen en de Jaguars van EC7 kregen op dat moment weer een conventionele taak. De Jaguars werden vanaf dat moment uitgerust met een ECM systeem en voorzien van anti radar raketten. Ook kreeg de Jaguar een systeem om in de lucht bij te tanken. De toestellen werden ingezet tegen vijandelijke radarinstallaties. In de jaren 70 werd de Jaguar regelmatig tijdelijk gestationeerd in Afrika om daar de belangen van Frankrijk te behartigen. De eerste operationele inzet van de Jaguar was in december 1977 als onderdeel van de Operation Lamantin. In 1978 werd een quick reaction force opgezet ter ondersteuning van de Franse troepen die wereldwijd zijn uitgezonden. Frankrijk was al veel jaren betrokken bij het conflict in Tsjaad met 2000 mannen van de Force d'Intervention. Diverse helikopters en Jaguars werden ingezet in 1978 om het centrum van Tsjaad te verdedigen.

Tijdens Operation Manta werden Jaguars ingezet ter ondersteuning van militaire acties in Bangui in 1983. Later werden de vliegtuigen gebaseerd op N'Djamena International Airport in Tsjaad. Op 25 januari 1984, vielen Jaguars een rebellen konvooi aan die net de stad Zigey hadden geplunderd. Een vliegtuig werd neergeschoten en de piloot werd daarbij gedood. Libië ontkende enige betrokkenheid bij deze actie en in 1984 werden de Franse troepen als gevolg van een escalatieovereenkomst teruggetrokken. De Libiërs hielden zich niet aan het verdrag en als gevolg hiervan, werden de Jaguars opnieuw naar Tsjaad gestuurd in 1986. ER waren 11 Jaguars betrokken bij de acties die werden beschermd door Mirage F1’s tijdens een aanval op het vliegveld van Wadi Doum. Het vliegveld was gebouwd door de Libiërs in het noorden van Tsjaad. De Franse Jaguars hebben het veld gebombardeerd met BAP-100 anti-start en landingsbaan bommen. Nog een aanval werd uitgevoerd door Jaguars tegen een Libische radarinstallatie met een Martel raket. De Jaguars hebben ervoor gezorgd dat de Libiërs niets konden saboteren in het gebied. Frankrijk was geen lid van de NAVO in de jaren 80 en 90. Om die reden hebben de Jaguars van de Franse luchtmacht niet veel deelgenomen aan internationale campagnes zoals de Golfoorlog en de Joegoslavië oorlog.

In totaal heeft Frankrijk tussen 1977 tot en met nu maar liefst negen Jaguar squadrons gehad. De eenheden stonden verdeeld over vier vliegvelden. Op het eerste vliegveld stond maar een eenheid gebaseerd die met de Jaguar heeft gevlogen. Tussen 1977 en 1987 heeft het Escadron de Chasse 3/3 "Ardennes" met de Jaguar gevlogen vanaf vliegbasis Nancy. De tweede Jaguar basis in Frankrijk was Toul waar het EC 11 huisvestte. Deze basis is tegenwoordig al lang gesloten, maar in het verleden huisvestte het vier Jaguar eenheden. De vierde eenheid op Saint-Dizier was het Escadron de Chasse 4/7 "Limousin". Deze eenheid werd opgericht in april 1980 op Saint Dizier. De eenheid verhuisde al snel naar Istress dat hierdoor de derde Jaguar basis werd in Frankrijk. De eenheid werd in juli 1989 opgeheven. Het vier de en laatste Jaguar vliegveld in Frankrijk is St-Dizier. Dit vliegveld is op dit moment nog het enige operationele vliegveld met dit type. Saint-Dizier werd in 1910 voor het eerst in gebruik genomen door de Franse luchtvaart. Vanaf 1913, kreeg het vliegveld ook een militaire taak. In juni 1940 werd St-Dizier ingenomen door de Duitse bezetters en werd dit veld gebruikt door de Luftwaffe. Na de bezetting werd dit veld over genomen door de Amerikanen in september 1944. Aan het einde van de jaren 50 werd Saint-Dizier overgedragen aan de Franse luchtmacht. Half jaren 70 werd Saint-Dizier voorzien van moderne shelters en werd de Mirage IV op deze basis gestationeerd. Later zouden de Mirage IV nucleaire bommenwerpers plaats maken voor de SAPECAT Jaguar vanaf 1973. De jaguar staat tegenwoordig nog steeds hier gestationeerd.