Internationale Oefening Frisian Flag; Leeuwarden, 17 oktober 2001

Multinationale Samenwerking, deel 1; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Tussen 15 en 26 oktober 2001, werd op vliegbasis Leeuwarden de oefening Frisian Flag 2001 gehouden. In twee weken tijd, worden verschillende scenario’s op grote schaal geoefend. De scenario’s zijn altijd afgestemd op de huidige situatie in de wereld. Aan de oefening doen deelnemers uit diverse landen mee.

De oefening Frisian Flag is een oefening die tegenwoordig jaarlijks wordt gehouden op de Friese vliegbasis Leeuwarden. De oefening werd dit jaar gehouden tussen 15 oktober 2001 en 26 oktober 2001. De oefening Frisian Flag is de opvolger van de oefening DIAWACS en DIATIT. Deze oefeningen waren multinationale van opzet in samenwerking met de Europese partners. De deelnemers van de oefening dit jaar, kwamen uit Noorwegen, Frankrijk, Duitsland en Finland. Scenario’s die plaatsvinden tijdens toekomstige NATO Response Force (NRF) worden intensief getraind. Denk bij dergelijke acties aan uitzendingen zoals die in het voormalige Joegoslavië. Tijdens de oefening wordt samengewerkt met zogenoemde Forward Air Controllers van de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Marine. De deelnemers van de oefening zullen twee maal per dag opstijgen en parallel diverse taken uitvoeren in dit realistische scenario. De oefening zou zich grotendeels afspelen boven de Neder- landse TRA’s (Temporarily Reserved Airspace). De TRA 1 t/m 8 zouden worden gebruikt tijdens de oefening. Ook het Duitse D-100 gebied en het Deense BR1 gebied zouden worden aangedaan tijdens de oefening. De missies die worden gevlogen worden door Bandbox gecoördineerd. Bandbox is de Nederlandse gevechtsleiding die tijdens oefeningen, maar ook tijdens operationele omstandigheden de gevechtsvlieg- tuigen naar hun doelen begeleid.

De Nederlandse deelnemers tijdens de oefening Frisian Flag waren de F-16’s van vliegbasis Volkel en Vliegbasis Leeuwarden. Het no 323 TACTESS (Tactische Training, Evaluatie & Standaardisatie Squadron) is de organisator van de oefening. Deze eenheid is in Nederland het squadron dat de tactische testen en evaluaties uitvoert. De eenheid leidt vlieginstructeurs en wapeninstructeurs op, maar zorgt ook voor de Integrated Combat Training (ICT). Tegelijkertijd werd door de eenheid de standaardisatie en evaluatie van de F-16 uitgevoerd. Het MLU testprogramma werd

door de eenheid verzorgd, samen met de Belgen, Denen en Noren. De eenheid is dus verantwoordelijk voor het verbeteren van uitgevoerde technieken en tactieken die door de Nederlandse F-16 eenheden worden toegepast. De F-16’s van het no 323 Squadron zouden aan de oefening deelnemen in de luchtverdedigingsrol. Traditioneel gezien vliegen de Leeuwarden F-16’s tijdens deze oefening in deze rol. Het no 312 Squadron was op Frisian Flag aanwezig in de rol van de grondaanval. De F-16 eenheden van Volkel zijn gespecialiseerd in het aanvallen van gronddoelen. De F-16’s van vliegbasis Twenthe vlogen wel mee tijdens de oefening, maar niet vanaf Leeuwarden. Het no 313 Squadron en het no 315 Squadron zouden vanaf Twenthe vliegen als agressors tijdens de oefening. De vliegtuigen zouden dus in de rol van Red Air de coalitie van Blue Air aanvallen tijdens hun missies. De deelnemers stijgen niet op vanaf Leeuwarden. Dit zorgt ervoor dat de tegenstanders van Blue Air niet weten hoeveel tegenstanders er in de lucht zitten.

De Noren waren naast de Nederlandse deelnemers de enige deelnemers aan Frisian Flag de enige die meevlogen met de F-16 Fighting Falcon. Deze eenheden, waren: het 331 Skvadron uit Bodo, het 332 Skvadron uit Rygge, het 334 Skvadron uit Bodo en het 338 Skvadron uit Orland. De F-16’s van het 331 Skvadron zijn herkenbaar aan de rood-wit-blauwe vlag op de staart van de toestellen. De eenheid heeft de bijnaam Lion. Ook de toestellen van het 332 Skvadron zijn herkenbaar aan een rood-wit-blauwe vlag op de staart en hebben de bijnaam Eagle. Het verschil is alleen dat de F-16’s van het 332 Skvadron dragen een vlag die op de Noorse vlag lijkt. De F-16’s uit Bodo van het 334 Skvadron zijn herkenbaar aan de rood-witte vlag op de staart van het toestel. De bijnaam van deze eenheid is Cola. De F-16’s van het 338 Skvadron zijn herkenbaar aan de zwart-gele bliksemschicht op de staart. Ook dragen deze F-16’s een afbeelding van een pijl en boog op de staart. Het 338 Skvadron staat bekend als Tiger bij de Noorse luchtmacht. De Noren zijn net als Nederland F-16 gebruikers vanaf de eerste minuut. De Noren hebben recentelijk net als de andere F-16 partners meegedaan aan het MLU programma. Tijdens Frisian Flag vliegen de Noren mee in de luchtverdedig- ingsrol. De F-16’s zijn bewapend met de AIM-9 Sidewinder en de AIM-120 AMRAAM.

De enige buitenlandse deelnemers die meededen aan Frisian Flag, waren de Franse Mirage 2000N’s. De Mirage 2000N is de nucleaire aanvalsvariant van het toestel. De Mirage 2000N is gebouwd door Dassault in Frankrijk. De toestellen die aanwezig waren op Leeuwarden, waren van het EC04/002. Deze eenheid staat gestationeerd op de Franse vliegbasis Luxeuil les Bains. De vliegbasis ligt in het oosten van Frankrijk aan de voet van de Alpen. Het ontwerp van de Mirage 2000N is gebaseerd op dat van de Mirage 2000B. Deze variant is de tweezits variant van de luchtverdedigingsvariant van de Mirage, namelijk de Mirage 2000C. De Mirage 2000N is in staat om de ASMP medium-range nucleaire raket te dragen. Het toestel kan van dit type raket slechts een exemplaar dragen onder de romp van het toestel. Hiernaast kan de Mirage 2000N ook twee MATRA Magic raketten meevoeren voor de zelfverdediging van het toestel. De eerste 30 toestellen die geleverd werden, hadden alleen de nucleaire capaciteiten. Deze Mirages werden aangeduid als de Mirage 2000N-K1. Deze vleigtuigen hadden geen zelfverdedigingsmechanisme. De toestellen droegen in het begin twee AN52 nucleaire bommen die later werden vervangen door de ASMP raket. De laatste batch van 44 vliegtuigen werden aangeduid als de Mirage 2000N-K2. Deze Mirage 2000N variant kon zowel de nucleaire als de conventionele taak uitvoeren. Ook waren deze Mirages in staat om zichzelf te verdedigen tegen vijandelijke vliegtuigen. Tijdens Frisian Flag werden de Mirages ingezet tegen vijandelijke gronddoelen. Er stonden vijf Mirage 2000N’s op Leeuwarden tijdens de oefening.