De Luchtmacht Open Dagen, Deel III; Leeuwarden, 17 juni 2006

323 Squadron – Impetu Feroci; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De tweede F-16 eenheid op vliegbasis Leeuwarden is het no 323 TACTESS Squa- dron. Deze eenheid is in 1949 opgericht en heeft al die tijd geopereerd vanaf Leeuwarden. Het embleem van de eenheid laat Diana de Romeinse godin van de jacht zien. De eenheid leidt tegenwoordig vooral vlieg- en wapeninstructeurs op.

De geschiedenis van het no 323 Squadron begint op vliegbasis Twenthe. De eenheid werd daar opgericht op in 1948 toen de eerste Gloster Meteors arriveerden. Het no 323 Squadron stond toen bekend als de Jachtvliegschool. Vliegers van de luchtmacht werden bij deze eenheid omgeschoold tot jachtvlieger op de eerste straaljager van de luchtmacht. In hetzelfde jaar werd de nieuwe eenheid op 15 november 1948 omge- doopt tot het no 323 Squadron. De eenheid werd al snel verhuisd naar vliegbasis Leeuwarden. Leeuwarden was hierdoor de eerste operationele vliegbasis met straaljagers in Nederland. Door de problemen met het opzetten van de vliegschool, was de eenheid nog niet zo actief als hij zou moeten zijn. Na de verhuizing naar Leeuwarden, werd er door het personeel van de eenheid naar een identiteit gezocht die de aanwezigheid van het no 323 Squadron op de basis zou onderstrepen. Het idee voor een eigen squadronembleem groeide met deze gedachte. Uiteindelijk ontwikkelde de spirit van Diana zich binnen de eenheid. Diana was de Romeinse godin van de jacht. De wapenspreuk die bij de godin van de jacht hoorde was: “Impetu Feroci”, vrij vertaald betekend dit “Strijdend ten Aanval”. Het no 323 Squadron werd in mei 1950 verplaatst naar de vliegbasis Twenthe. De eenheid zou niet lang op de vliegbasis Twenthe blijven, want in april 1952 zou de eenheid voorgoed terug gaan naar vliegbasis Leeuwarden. Het no 323 Squadron werd gestationeerd aan de zuidkant van de basis waar het tegenwoordig nog steeds zit.

De dagelijkse werkzaamheden van het no 323 Squadron bestond aan het begin van de jaren 50 vooral uit training en van vliegers en diverse schietcursussen. Later zou de eenheid ook herhalingscursussen gaan verzorgen voor de vliegers van de overige squadrons. De eenheid zou ook vliegers van andere eenheden gaan opleiden tot schietinstructeurs. De vliegbewegingen in deze dagen geven aan hoe actief de eenheid was. Op topdagen werden er meer dan 100 missies gevlogen van Leeuwar-

den. De trainingen bestonden op dat moment uit oefeningen met het machinegeweer en air to air en air to ground trainingen. De eenheid vloog de missies met de Meteor. Vanaf oktober 1957 kreeg het no 323 Squadron voor het eerst de beschikking over de Hawker Hunter. Vanaf 1958 was men volledig overgeschakeld op de Hunter F4 en de Hunter F6. Op 25 maart 1963, werd de eenheid tijdelijk ontbonden. Vanaf 17 maart 1964 werd het no 323 Squadron uitgerust met de Lockheed F-104 Starfighter. Door de komst van de F-16 werd het squadron op 1 augustus 1980 tijdelijk ontbonden, om na de volledige omscholing van het personeel weer op 1 april 1982 opgericht te worden. Het squadron heeft nu twee taken, luchtverdediging en tactische luchtsteun. Op 3 juli 1992 werd het no 323 Squadron omgedoopt tot ‘Tactisch Training, Evaluatie & Standaardisatie Squadron (TACTESS). Het is een eenheid dat vlieg- en wapeninstruc- teurs opleidt, maar ook zorgt voor de Integrated Combat Training (ICT). Tegelijkertijd werd door de eenheid de standaardisatie en evaluatie van de F-16 uitgevoerd.

Toen ik op de tweede dag van de airshow terug kwam op Leeuwarden, was het weer velen malen beter als de 2 dagen ervoor. Vandaag scheen de zon volop. Het was fantastisch weer. Dit beloofde dus veel goeds voor de laatste dag van de Open Dagen. De vliegshow werd vandaag geopend door de Nederlandse Catalina gevold door de DC-3 display. Na deze demo’s was het de beurt aan de Mustang. Deze warbird gaf een erg leuke demo. De Hawker Hunters waren ook vandaag weer erg vroeg geplaatst in het programma. Ook vandaag waren de ochtend uren niet de meest spectaculaire uren van de airshow. Na de display van dit demo team zouden de 2 Belgische F-16’s naar huis vertrekken. De Belgen maakte een formatie take-off waarbij de vliegers de smoke pods aanzetten. Kort na het vertrek liet de bemanning van de AB-412SP van het no 303 Squadron zien hoe ze een redding uitvoeren. De helikopters gingen in een hover voor het publiek. De drenkelingen hadden met een flare aangegeven waar zij zich bevonden. De bemanning van de helikopter lieten de redder aan de lier zakken om de drenkeling te redden. Na de AB-412Sp demo, vlogen de Finnen met hun Hawks hun demo met het Mid Night Hawk team.

Een van de hoogtepunten van de Open Dagen is altijd de traditionele Air Power demo. Voor deze demo stegen er maar liefst 18 F-16’s op vanaf Leeuwarden. Ook vandaag was de demo weer erg spectaculair met het nodige F-16 gebulder. Er waren deze keer bijna geen helikopters aanwezig op Leeuwarden voor de demo. Deze helikopters van vliegbasis Gilze-Rijen stonden bijna allemaal in Afghanistan op uitzending. Ook de Spaanse F/A-18 vloog wederom zijn demo. Toen de Spanjaard klaar was met zijn demo, werd er nog een spetterende demonstratie gegeven door de Patrouille de Suisse. Door het goede weer konden de F-5’s van het team tot grotere hoogten klimmen. Ook de F-15E Strike Eagle vloog vandaag voor. Deze demo was door het goede weer velen malen beter dan gisteren. Dit was een van de meest spectaculaire demo’s die ik ooit gezien had van de F-15. Toen de F-15E landde bleef het toestel erg lang op zijn achterwielen staan. Het volgende display team dat voorvloog, was de Patrouille de France. De demo van dit team duurde een half uur. De vliegshow op Leeuwarden werd afgesloten met een waar spektakel. Het display team van de United States Navy de Blue Angles waren voor het eerst in 20 jaar tijd weer in Nederland. De Hercules Fat Albert liet vandaag wel de beroemde Jato start zien. Het was de eerste keer dat ik dit meemaakte. De display van de Blue Angles gaat altijd met de bijbehorende Amerikaanse discipline. Nadat het grondpersoneel de vliegers hebben gegroet vertrekken de F/A-18’s voor een spectaculaire demo. De demo van de Blue Angles was de laatste die ik gezien heb op Leeuwarden. Na 3 goede dagen zat het er weer op. Met 11 filmrolletjes vol vertrok ik naar huis.