United Kingdom Tour 2009 Deel Vijf; RAF Fairford, 19 july 2009

The Royal International Air Tattoo; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Na twee dagen in Nederland te zijn geweest, was ik op zondag 19 juli weer terug op Engelse bodem om daar naar de RIAT te gaan op RAF Fairford. De RIAT is de jaarlijks terugkerende grootste militaire vliegshow ter wereld en het beloofde dan ook dit jaar weer een goede show te worden.

Het thema van de RIAT 2009 is dit jaar het 100 jarige bestaan van de Royal Navy Fleet Air Arm (FAA) ofwel de luchtvaarttak van de Britse marine. Het was op 7 mei 1909 dat de Britse Admiraliteit zijn eerste order plaatste voor het bouwen van een luchtschip. Dit was het begin van de huidige Fleet Air Arm. In die 100 jaar zijn er adembenemende ontwikkelingen gedaan binnen de luchtvaart en ook de marine. Vliegtuigen worstelden ten eerste met het uberhaupt kunnen vliegen in de vroege uren van het vliegwezen terwijl er later werd gevochten tegen het doorbreken van de geluidsbarriere. De Fleet Air Arm begon aan het begin van de 20e eeuw als een zijtak van de Britse marine en is nu uitgegroeid tot een volwaardig onderdeel binnen dit krijgsmachtdeel.

Het vliegdekschip is in de hedendaagse marine niet meer weg te denken en is in veel conflict situaties van cruciaal belang. Het heeft in de loop der tijd het zware slagschip van zijn troon gestoten als vlaggenschip. Het vliegdekschip is met al zijn slagkracht onmisbaar voor de Royal Navy en is al ingezet in vele gebieden zoals de Falklands, Bosnie, Sierra Leone en Irak. Het Fly Navy 100 programma is opgezet om te laten zien wat de huidige Fleet Air Arm heeft bereikt in 100 jaar tijd. Om dit te laten zien worden er allerlei evenementen afgegaan waaronder de RIAT waar de flexibiliteit, duurzaamheid en slagkracht van de Fleet Air Arm wordt getoond aan het publiek.

De Fleet Air Arm is de tak van de Britse Royal Navy die verantwoordelijk is voor het onderhoud van de vliegtuigen en helikopters op hun schepen. De Fleet Air Arm opereert op dit moment met de Agusta Westland Merlin, Westland Sea King, de Westland Lynx en de BAE Harrier II. De Royal Naval Air Service (RNAS) is opgericht in januari 1914 onder bevel van de Air Department van de Britse Admiraliteit. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in augustus, had de RNAS meer vliegtuigen in beheer dan de Royal Flying Corps (RFC) van het Britse leger. In april 1918 werd de

RNAS, die tegen die tijd 67000 officieren en overige manschappen, 2949 vliegtuigen, 103 zeppelins en 126 kustbasissen had, samen gevoegd met de RFC. Op 1 april 1924 werd de Fleet Air Arm of the Royal Air Force opgezet als onderdeel van de RAF, en bestond uit die RAF onderdelen die normaal op de vliegdekschepen en slagschepen gestationeerd stonden. Op 14 mei 1937 keerde de Fleet Air Arm terug onder de controle van de Admiraliteit onder de toekenning van de Inskip Award en werd officieel hernoemd als Air Branch of the Royal Navy. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog bestond de Fleet Air Arm uit 20 eskaders met maar 232 vliegtuigen. Aan het einde van de oorlog had de Fleet Air Arm: 59 vliegdekschepen, 3700 vliegtuigen, 72.000 officieren en overige manschappen en 56 luchtbasissen over de hele wereld. De Fleet Air Arm heeft tegenwoordig ongeveer 6200 man personeel, wat ongeveer 10% is van de totale sterkte van de Britse Royal Navy. Zij opereren met ongeveer 250 vliegtuigen en helikopters. De Harrier GR9 wordt gedeeld met de Royal Air Force als onderdeel van de Joint Force Harrier (JFH).

Toen ik wakker werd in mijn tent op zondag morgen op de camping bij RAF Fairford, zag ik dat het weer niet al te best was. Het weer was grijs en op zijn tijd vielen er stevige buien, dit zou achteraf gezien de trend van de dag worden. Na het afbreken en inpakken van de tent ging ik te voet naar Fairford door de stromende regen. Vol goede moed en zonder me te laten afschrikken door het verschrikkelijke weer zocht ik dan een plekje langs de baan. Ik koos ervoor om in het midden van de baan te gaan staan tussen de tribunes in omdat mijn gevoel zei dat daar de helikopter demo's zich zouden afspelen. De show zou beginnen met het opstijgen van een B-52 welke eerst een lokale missie zou gaan vliegen voor zijn demo begon. Hierna zouden de Red Arrows arriveren. Dit alles gebeurde in de stromende regen helaas.

Ongeveer halverwege de dag startte er een heleboel helikopter tegelijk op, deze zouden zich gaan voorbereiden voor de enorme flightpass van de Royal Navy. Er stegen in totaal zes Sea-Kings, vier Merlins, vijf Lynxen, vier Jetstreams, twee Harriers en vier Hawks op. Het duurde dan ook ruim een half uur voordat de gehele formatie in de lucht zat en dit leverde al hele leuke foto's op van deze massa take-off. Zeker de grote groep Jetstreams was leuk omdat deze volgend jaar uit dienst zullen gaan en worden vervangen door de Beach King Air. Na de flightpass volgde er een demo met 2 Lynx helikopters welke erg goed was. Hierna was het de beurt aan de Mighty Vulcan om een demo te vliegen, dit was voor veel mensen het hoogtepunt van de show. Samen met de B-52 was dit een mooi aanzicht. Later op de dag volgden er nog wat demo's van verschillende fighters waaronder de Typhoon. Als een van de laatste deelnemers zou er een New Zeelandse Boeing 757 vliegen. De vlieger van dit toestel liet zien dat er aardig gemanoeuvreerd kon worden met zo'n relatief groot vliegtuig. De take-off was heel spectaculair mede doordat de baan zo nat was waardoor eer een mooi waterspoor achter het vliegtuig aan werd getrokken. Na een spectaculaire demo van de Beach king Air en als afsluiter de RAF Red Arrows zat deze editie van de RIAT er weer op. Het was erg jammer dat een deel van deze dag was verregend, maar van de andere kant leverde dit weer andere bijzondere foto's op die je met mooi weer niet maakt. Na een anders verlopen dag dan gepland maar wel succesvol ging ik weer verder op mijn reis. Morgen zou ik voor de eerste keer naar de Salisbury Plain gaan wat overigens een gok is omdat ik niet weet wat ik hier ga aantreffen. Al met al was deze trip naar de jaarlijks terugkerende grootste militaire vliegshow een mooie happening met toch weer verrassende resultaten. Het was niet de RIAT met de meest bijzondere kisten wat meestal wel het geval is maar wel een met mooie foto momenten en aparte weersomstandigheden.