De Tankervloot van de RAF; RAF Fairford, 8 - 9 juli 2012

The Royal International Air Tattoo, deel 3; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Naast de transportvliegtuigen, waren ook de Britse tankers aanwezig op de Skylift flight pass. Op dit moment beschikt de RAF over 2 typen tankers, namelijk: de Tristar en de VC10. Beide toestellen zullen in de toekomst vervangen worden door de Airbus A330 Voyager. Ook dit type tanker was aanwezig op de RIAT van 2012.

De strategische tankers zijn belangrijk voor de lange afstand missies van de RAF. Deze groep vliegtuigen leveren de support voor de overige eenheden van de RAF. De voornaamste taak van de tankervloot is het bijtanken van vliegtuigen. Naast deze taak kunnen de vliegtuigen ook ingezet worden voor luchttransport en passagiers vervoer. Het bijtanken van de vliegtuigen gebeurt vaak tijdens ferry flights vanuit het Verenigd Koninkrijk naar de Verenigde Staten, maar ook naar het Midden Oosten en Afgha- nistan. De tanker vliegt dan met een groep van meestal 4 gevechtsvliegtuigen mee. De gevechtsvliegtuigen hebben zelfs met externe brandstoftanks te weinig capaciteit om in een vlucht bijvoorbeeld de overkant van de Atlantische Oceaan te halen. De toestellen worden dan onderweg getankt door de tanker. Een ander scenario is dat de tanker rondjes cirkelt boven een gebied waar dan de gevechtsvliegtuigen heen komen voordat zij hun missie gaan vliegen boven vijandelijk terrein. Een voorbeeld hiervan waren de bombardementen in Libië. De RAF heeft op dit moment 2 typen tankers in dienst. Deze vliegtuigen zijn de Vickers VC-10 en de Lockheed Tristar. De Airbus A330 Voyager zal in de nabije toekomst de taken van beide typen tankers gaan overnemen. De eerste A330 is ondertussen al afgeleverd bij de RAF.

De RAF beschikt op dit moment nog over 9 Lockheed L-1011 Tristars. Alle toestellen zijn ingedeeld bij het no 216 Squadron op RAF Brize-Norton. De Tristar wordt vooral ingezet in de rol als tanker, het toestel is echter ook instaat om te fungeren als vrachtvliegtuig. De Tristars hebben eerst dienst gedaan als passagiersvliegtuigen bij British Airways en Pan Am. De toestellen werden door de RAF gekocht aan het begin van de jaren 80. De 6 ex British Airways toestellen zijn op RAF Cambridge door Marshall omgebouwd tot tanker. Van de toestellen zijn er 4 omgebouwd tot Tristar KC1 en 2 tot Tristar K1. De vliegtuigen kregen interne brandstoftanks onder de passagiersvloer waardoor het toestel een extra brandstofcapaciteit kreeg van

43,900 kg. Ondanks dat de Tristar 2 hosedrum pods onder de vleugels heeft gemon- teerd, kan het maar 1 vliegtuig tegelijk bijtanken. Het toestel is in staat om 187 passagiers te vervoeren in de achterste cabine van het vliegtuig. De bagage van de passagiers wordt vervoerd in de voorste cabine. De 3 ex Pan Am Tristars zijn haast ongewijzigd overgenomen van de Amerikaanse maatschappij. De toestellen zijn bij de RAF ook in dienst gesteld om vooral passagiers te vervoeren. De toestellen worden aangeduid als Tristar C2 en Tristar C2A. De hoofdtaak van deze 3 vliegtuigen is het vervoeren van Britse troepen naar diverse locaties in de wereld. Deze Tristars kunnen ook worden uitgerust voor de MEDEVAC rol. De toestellen zijn in staat om 266 passagiers te vervoeren. De Tristarvloot wordt vervangen door de A330 Voyager.

De Vickers VC10 is een Britse lange afstand airliner. Het toestel maakte zijn eerste vlucht in 1962 vanaf de fabriek in het Engelse Brooklands, Surrey. Het toestel was ontworpen om als lange afstand airliners te gaan vliegen naar de hoog gelegen en zeer warme gebieden in Afrika. Er zijn in totaal 54 VC-10 vliegtuigen gebouwd in de periode van 192 tot en met 1970. Vanaf september 1961, ontving de RAF zijn eerste 5 VC-10 tankers. De tweede order van 6 vliegtuigen werd aan de vloot toegevoegd in 1962. De laatste 3 VC-10’s werd door BOAC gecanceld en daarna toegevoegd bij de RAF. De eerste VC-10 die werkelijk in operationele dienst kwam bij de RAF was een VC-10 C1 op 26 november 1965. Het toestel was nog niet uitgerust als een tanker. De eerste unit die met de VC-10 ging vliegen was het no 10 Squadron op RAF Brize-Norton. De VC-10 werd in de eerste jaren in dienst van de RAF ingezet als transportvliegtuig. Vanaf 1977 werd het in flight refuelling systeem ingevoerd en werd de VC-10 een tanker. De VC-10 kreeg onder elke vleugel een refuelling pod. De bestaande VC-10’s werden allemaal omgebouwd tot tankers. De nieuwe VC-10 werd vanaf dat moment aangeduid als de VC-10 K2 en VC-10 K3. De VC-10 is op dit moment nog in dienst bij de RAF bij het no 101 Squadron op RAF Brize Norton. De VC-10 zal binnen nu en 2 jaar worden uitgefaseerd en vervangen worden door de Airbus A330 Voyager. Het no 10 Squadron heeft al afscheid genomen van de VC-10.

In januari 2004, besloot het Britse ministerie van defensie tot de aanschaf van de A330 MRTT. Deze tankervariant van de Airbus A330 moet de komende 30 jaar de rol van tanker gaan vervullen bij de RAF. Het toestel gaat de verouderde Vickers VC10 en de eveneens verouderde Lockheed Tristar vervangen. De Airbus A330 MRTT Voyager is veel groter dan de Amerikaanse Boeing KC-767. Op 27 maart 2008, werd de deal gesloten voor het leasen van 14 A330 tankers bij het EADS Air Tanker Consortium. Het eerste toestel zou volgens het contract geleverd worden in 2011. Er worden in totaal 2 versies van de KC-30 Voyager geleverd aan de RAF. De eerste versie is de Voyager KC2. Dit toestel is uitgerust met de traditionele Cobham 905E onder de vleugel gemonteerde refuellingpods. De tweede versie wordt de Voyager KC3. Deze versie van de tanker wordt uitgebreid met het onder de romp gemonteerde Cobham 805E Fuselage Refuelling Unit (FRU). De volledige luchttransportcapaciteit kan benut worden als het toestel is uitgerust als tanker. Een operationele Voyager kan dus een trans-Atlantische oversteek maken met een lading van 5000 kg aan vracht, terwijl het ook 4 Tornado’s kan bijtanken op dezelfde vlucht. Dit heeft grote economische voordelen voor de luchtmacht, want nu hoeft er op een zelfde soort missie geen extra transportvliegtuig mee te vliegen. Naast diensten voor de RAF staat in het lease- contract dat de tankers ook door civiele operators gehuurd kunnen worden voor bijzondere vrachten wat op deze manier de operationele kosten drukt. De geleasde Voyagers zullen op termijn allemaal gestationeerd worden op RAF Brize-Norton. De toestellen worden op deze basis ingedeeld bij het no 10 Squadron.