204. Vazduhoplovna Brigada; Batajnica, 1 -2 september 2012

De Servische Luchtmacht, deel 2; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De Servische vliegbasis Beograd-Batajnica is de thuisbasis van de 204. Brigada van de Servische Luchtmacht. Deze eenheid bevat de luchtverdedigingsvloot, transport- vloot en trainingsvloot. De 204 Brigada is de grootste van de 2 luchtbrigades in Servië. De eenheid is onderverdeeld in 4 squadrons met hun eigen taken.

Het 101. Lovačka Aviacijska Eskadrila (101. LAE, 101st Fighter Squadron) is de lucht- verdedigingseenheid van de Servische Luchtmacht. De eenheid staat al vele jaren gestationeerd op Beograd-Batajnica sinds. Het 101. LAE is uitgerust met de Russi- sche MiG-21bis en de MiG-29 Fulcrum. De gevechtsvliegtuigen worden in het Servische systeem voor type aanduiding genummerd met de letter L. Deze letter staat voor Lovac (Fighter). De MiG-21 is het belangrijkste vliegtuig als het om onderschep- ping en luchtverdediging gaat. Door de jaren heen heeft de Servische Luchtmacht verschillende varianten van de MiG-21 gehad, een deel van deze vliegtuigen. De oudste varianten van dit type, waren: de MiG-21M (L-15) waarvan er 31 in dienst waren, de MiG-21MF (L-15) waarvan er 6 in dienst waren en de MiG-21UM (L-16) waarvan er nog steeds 2 van de 25 operationeel zijn. De MiG-21M en de MiG-21MF waren voorheen aanvalsvarianten van de MiG-21, de MiG-21UM Mongol is een 2-zits trainer. De belangrijkste varianten van de MiG-21, zijn: de MiG-21bis (L-17) waarvan er nog 1 van de 48 gebruikt wordt en de MiG-21bisK (L-17K) waarvan er nog 7 van de oorspronkelijke 45 in gebruik zijn. Naast de MiG-21 heeft het 101. LAE ook de beschikking over de MiG-29 die aangeduid wordt als L-18. Er zijn nog 3 van 14 MiG-29A’s (L-18) in gebruikt en nog 1 van de 2 MiG-29UB’s (NL-18). De letter N in de aanduiding NL-18 staat voor Nastavni (Training). De hoofdtaak van het 101. LAE is het verdedigen van het Servische luchtruim tegen ongewenste indringers.

Het 252. Školsko Trenažna Aviacijska Eskadrila (252. STAE, 252nd Training Squa- dron) is de opleidingseenheid van de Servische Luchtmacht. Het 252. STAE staat gebaseerd op Beograd-Batajnica als onderdeel van de 204. Brigada. De taak van deze eenheid is het opleiden van nieuwe vliegers voor de Servische Luchtmacht. Naast deze taak worden ook de bestaande vliegers bijgeschoold door deze eenheid. De eenheid werd als jachtbommenwerpereenheid opgericht in 1967 als onderdeel

van de Joegoslavische Luchtmacht. Deze taak hield de eenheid tot 2006 toen het een gemengde eenheid werd met een aantal trainingstoestellen en aanvalsvliegtuigen. Vanaf 2010 heeft het 252. STAE alleen nog maar een trainingstaak. Het 252. STAE is tijdens de diverse Joegoslavische conflicten diverse malen ingezet in Slovenië (1991), Kroatië (1991 - 1992), Bosnië (1992) en Kosovo (1999). De eenheid was destijds uitgerust met de J-22 Orao en de G-4 Super Galeb. De UTVA-75 is het trainingsvlieg- tuig waarmee momenteel de elementaire vliegopleiding wordt gedaan. De UTVA-75 is een Joegoslavisch product uit 1976. De UTVA-75 wordt aangeduid als de V-53 waarbij de letter V staat voor Visenamjenski (Utility). Er zijn nog 16 van de 130 UTVA-75 vliegtuigen in dienst. De toestellen zullen echter worden vervangen door 18 Lasta 95’s De eerste 9 Lasta 95’s zijn al geleverd aan het 252. STAE. De Lasta 95 wordt aangeduid als de V-54. De G-4 Super Galeb is het toestel dat door de eenheid gebruikt wordt voor de gevorderde training. De G-4 wordt aangeduid als de N-62 in Servië. Er zijn nog 17 van de 55 G-4’s in dienst, waarvan er 15 bij het 252. STAE.

De derde eenheid op Beograd-Batajnica is het Mešovita Transportna Aviacijska Eskadrila (138. MTAE, 138th Mixed Transport Aviation Squadron). De eenheid had in het verleden meerdere typen in dienst, maar die zijn door bezuinigingen uit dienst gesteld. Voor het vervoeren van Vips, had de eenheid een zestal Yak-40’s in dienst. Van deze toestellen zijn er 5 van het type Yak-40 en is er 1 van het type Yak-40EI. Of ze ooit nog zullen gaan vliegen is niet duidelijk. Voor de lichte transporten, had de Servische Luchtmacht tot voor kort de beschikking over 2 Dornier Do28-2 vliegtuigen. Voor het vervoeren van Vips en kleine vrachten op de korte afstand, beschikt de Servische Luchtmacht over 1 Piper PA-34-220T die nog steeds operationeel is. Wat opvalt, is dat de Yak-40, de Do-28-2 en de PA-34-220T geen Servische type aanduiding toegewezen hebben gekregen. Naast deze transporttoestellen, beschikt de Servische Luchtmacht ook over 2 An-26’s. Deze vliegtuigen worden aangeduid als de T-71 waarbij de letter T staat voor Transportni (Transport). In het verleden heeft het 138. MTAE de beschikking gehad over 15 An-26’s. Naast de An-26 heeft het 138. MTAE ook nog 1 An-2TD in dienst. Dit toestel wordt aangeduid als de T-70. Oorspronkelijk bestond de vloot uit 6 An-2 vliegtuigen.

Het 890 Mešovita Helikopterska Eskadrila (890. MHE, 890th Mixed Helicopter Squa- dron) staat als vierde eenheid op Beograd- Batajnica gestationeerd. Het 890. MHE heeft de beschikking gehad over 2 Mi-24V Hinds voor offensieve taken. Deze helikopters worden in het Servische systeem aangeduid als HN-47. De letter H staat hierbij voor Helikopter, dit geld overigens voor alle Servische helikopters. De tweede letter is de letter N en deze staat voor Naoružani (Armed Helicopter). Deze helikopters zijn te duur geworden om in deze kleine aantallen in dienst te houden. De 2 Hinds staan daarom in de storage. De SA341H gazelle die aangeduid wordt als de HO-42, is ondertussen uitgefaseerd. De letter O in deze aanduiding staat voor Opce namjene (General Purpose). Deze helikopters waren de onbewapende variant van de Gazelle, in totaal heeft de Servische Luchtmacht 53 van deze Gazelles gehad. De SA341 Gazelle wordt aangeduid als de HI-42 waarbij de letter I staat voor Izvidjac (Reconnais- sance). Op Beograd-Batajnica staat maar 1 helikopter gestationeerd van dit type. De Servische Luchtmacht heeft in totaal 21 Gazelles van deze variant gehad. Voor de opleiding op de Gazelle, zijn er 4 SA341L1 Gazelles ingedeeld bij het 890. MHE die aangeduid worden als HO-45. Ook beschikt de eenheid over 5 SA341H helikopters voor offensieve taken die aangeduid worden als HN-42M. Tot slot beschikt het 890. MHE ook nog over 6 Mi-8T helikopters die aangeduid worden als HT-40. De letter T staat voor Transportni (transport). De Serven hebben in totaal 93 Mi-8T’s gehad.