De Iceland Air Meet 2014; Keflavik, 12 februari 2014

De Zweedse en Finse Participatie; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Voor zowel de Zweedse als de Finse eenheden is het hun eerste deployment ooit op de IJslandse vliegbasis Keflavik. Het trainen in deze omgeving biedt de bemanningen een waardevolle mogelijkheid om in een internationaal verband te kunnen samenwer- ken in de zogenaamde Nordic Defense Corporation (NORDEFCO).

Het Zweedse detachement tijdens de Iceland Air Meet staat onder de leiding van de Zweedse vertegenwoordiger LtCol Jorgen Marqvardssen. Hij is de wingcommander van het F21 Norbottenwing Flygflottilj 2 Division dat gestationeerd staat op de Noord Zweedse vliegbasis Luleå/Kallax. Het is voor de Zweden de eerste keer dat zij met een detachement vanaf Keflavik in IJsland gaan vliegen. Een van de belangrijkste Zweedse doelen tijdens de Iceland Air Meet 2014 was het klaarmaken van het 212 Squadron voor internationale operaties vanaf in 2014. Deze training is voor de eenheid een waardevolle training. Een tweede belangrijk doel is het opbouwen van een deployment op lange afstanden van Zweden. Een derde hoofddoel in het vliegen van air defense missies en het blijven oefenen van air to air refuelling skills in een tactische oefening. De zogenaamde Increased Nordic cooperation (toenemende noordelijke samenwerking) is een belangrijk doel van de Zweedse luchtmacht tijdens deze training. Deze oefening is gericht op Combined Training (CBT) met de Noorse en Finse partners. Voor alle drie de landen is dit belangrijk omdat de oefening zich afspeelt op voor alle partijen onbekend terrein in een onbekend land. In hun eigen land hebben de Zweden vaak alleen contact met de Noren en de Finnen via conference calls. Nu kunnen ze hier ook een keer werkelijk samen trainen wat een hoop nieuwe mogelijkheden biedt. Deze nauwe samenwerking is voor alle partijen een hele waardevolle toevoeging aan het trainen in een land zoals IJsland.

De Zweden nemen deel aan de training met maar liefst zeven Saab JAS-39 Gripens, waarvan er vier per missie wave zullen vliegen. De piloten worden halverwege de training opgewisseld met een nieuwe lichting vliegers uit Zweden op 11 februari. Deze nieuwe lichting zal hetzelfde trainingsprogramma volgen als de groep die voor hen werd getraind. Op deze manier kan de Zweedse luchtmacht in een korte periode zoveel mogelijk vliegers trainen in dit internationale samenwerkingsverband. Naast de

Gripens neemt er ook een KC-130 uit Zweden, in Zweden aangeduid als de Tp-84, deel aan de oefening voor een periode van 3 weken. Dit toestel zal tijdens de tactische luchtoperaties de vliegtuigen van de noordelijke coalitie in de lucht bijtanken. De bemanning van deze Hercules is ook omgewisseld voor een nieuwe bemanning op dezelfde datum als die van de Gripen bemanningen. Het toestel is een normale gesproken een standaard transportvliegtuig van het type C-130 (Tp-84) en kan worden omgebouwd tot KC-130 voor dergelijke missies. De Zweedse vliegtuigen achter het grote hangaar complex opgesteld aan de oostkant van Keflavik. Naast de vliegtuigen hebben de Zweden ook hun eigen gevechtsleiders meegenomen. De gevechtsleiders werden tijdens de training samen met de IJslandse gevechtsleiders op Keflavik die hier dagelijks werken. In totaal is er ongeveer 100 man personeel uit Zweden aanwezig. Daarnaast hebben ze 12 containers aan materialen, 4 trucks en 2 trailers meegenomen voor de support van de missie.

Ook voor de Finse eenheden is het de eerste keer dat ze meedoen aan een training op IJsland met een klein detachement. De Finse vertegenwoordiger op de media dag was Major Tuukka Elonheimo. Hij is commandant van het Finse detachement op Keflavik. De deelnemende eenheid van de Finse luchtmacht is het HävLLv 21 afkomstig van de Finse vliegbasis Tampere-Pirkkala. Het Finse detachement bestaat vooral uit personeel van de luchtmacht, maar er is ook een NH90 eenheid van de landmacht aanwezig voor de training. De Finse luchtmacht heeft drie doelen die gesteld zijn. Het eerste en belangrijkste Finse doel is het meedoen als onderdeel van de NORDEFCO (Nordic Defense Corporation), welke staat voor de intieme samen- werking tussen Noorwegen, Zweden en Finland. Een belangrijk aspect hierbij is training van de vliegers in het beschermen van het luchtruim en bescherming bieden aan eenheden van bevriende landen. Het versterken van hun internationale inzetbaarheid is hun tweede hoofddoel van de training. Dit geld niet alleen voor de piloten, maar vooral voor het grondpersoneel die niet vaak worden ingezet in dit soort samenwerkingsverbanden. Het derde Finse hoofddoel is deployment en re-deploy- ment. Dit is het snel en effectief verplaatsen van eenheden zodat ze altijd inzetbaar zijn waar dat nodig is. Dit is een moeilijke taak door de lange afstand naar IJsland in combinatie met de beperkte transportvloot van de Finnen.

Naast de trainingsdoeleinden, heeft de Finse luchtmacht ook een aantal vliegende aspecten die uitgebreid geoefend worden. Het belangrijkste doel is het vliegen van zoveel mogelijk Air Defense missies om de deelnemende F-18 vliegers van de Finse luchtmacht uitgebreid te trainen in hun air defense skills in een vreemde omgeving. Een belangrijk tweede doel hierbij is het participeren in een internationaal samenwer- kingsverband. Hierbij worden aspecten zoals air to air refuelling, het vliegen in internationale formaties en ongelijkwaardige gevechten uitgebreid geoefend met de noordelijke partners. IJsland is een uiterst geschikt terrein voor dergelijke operaties omdat het een andere omgeving is dan de vliegers uit Finland gewend zijn. Finland stuurt 57 personeelsleden naar de training in IJsland. Op 11 en 12 februari worden de bemanningen omgewisseld voor een nieuwe lichting uit Finland waardoor er in totaal 130 Finse militairen getraind worden tijdens deze training. De reden van de rotatie is om zoveel mogelijk mensen te trainen, omdat Finland geen NATO land is en daardoor minder internationale trainingsmogelijkheden heeft in een dergelijk samenwerkingsver- band. Er staan tijdens de training vijf F-18 MLU2 Hornets en twee NH90 voor SAR taken op Keflavik gestationeerd. Een van de NH90’s doet mee aan de training en vliegt diverse trainingsmissies. De andere NH90 staat stand-by tijdens de vliegoperaties voor SAR taken omdat de vliegtuigen vaak boven zee oefenen.