Trainen met de Europese Tankers; Eindhoven, 13-24 april 2015

European Air Refuelling Training 2015; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De komende jaren gaat er veel veranderen bij de Europese tankereenheden. Er wordt met de Europese partners een gezamenlijke tankervloot opgezet. De noodzaak voor een dergelijke vloot is duidelijk geworden tijdens de European Air Refuelling Training die dit jaar voor de tweede maal wordt gehouden op Eindhoven.

In de periode van 13 tot en met 24 april 2015, organiseerde de European Defense Agency (EDA) voor de tweede maal de European Air Refuelling Training. De training wordt gehost door het European Air Transport Command (EATC) dat op vliegbasis Eindhoven is gebaseerd. Tijdens de twee weken worden de deelnemers van de EART op een unieke wijze getraind in een multinationaal framewerk. Om de bemanningen van de tankers een realistische training te bieden, wordt de EART parallel gehouden aan de oefening Frisian Flag op vliegbasis Leeuwarden. De tanker bemanningen kunnen hun trainingen op deze manier in een echte combat omgeving oefenen wat de training zeer realistisch maakt. Op dit moment is de EART de enige oefening in zijn soort die in Europa wordt georganiseerd. De eerste editie van de EART werd in 2014 gehouden op vliegbasis Eindhoven. Ook Tijdens de EART zijn er vier deelnemers actief met een tanker op vliegbasis Eindhoven. De Duitsers vliegen mee met een Airbus A310MRTT van de Duitse basis Koln-Bonn. De Fransen doen mee aan de EART met een C-135FR Stratotanker afkomstig van de Franse basis Istres-Le-Tube. In de tweede week van de EART vliegt er ook een Italiaanse Boeing KC-767 mee met de oefening. Dit vliegtuig is afkomstig van de Italiaanse vliegbasis Pratica di Mare. Tot slot neemt ook de Nederlandse luchtmacht deel aan de EART met een KDC-10 van vliegbasis Eindhoven.

Het grootste doel van de EART is het verbeteren van de inter-operationaliteit onder de tanker bemanningen in Europa. Op dit moment is er een groot tekort aan een intense samenwerking tussen de Europese partners als het aankomt op air to air refuelling (AAR). Het is de bedoeling dat de bemanningen van de tankers tijdens de EART kennis uitwisselen met elkaar. Tijdens het programma van de EART wordt de moeilijkheidsgraad van de oefening gedurende de periode langzaam opgevoerd. De scenario’s beginnen van single-ship missies en zullen worden uitgebreid tot complete

tanker cellen ter ondersteuning van COMAO missies. Voor dit laatste scenario zal de EART zich vermengen met de oefening Frisian Flag. Deze oefeningen zijn naast de tanker bemanningen ook zeer leerzaam voor de gevechtspiloten die deelnemen aan Frisian Flag. Tijdens de EART zullen er diverse aspecten worden geoefend. Enkele van deze aspecten zijn het uitvoeren en standaardiseren van Rendez-vous procedures, Tactical Air Refuelling en Cell procedures zoals Link16 en EMCON 3, Bailout procedures en Search And Rescue (SAR), Combined planning processes, Implementatie van vliegbasis Eindhoven als een forward tanker operating base en AAR cell en support leveren aan Frisian Flag 2015 in alle aspecten van AAR.

Het bijtanken van vliegtuigen in de lucht is een onmisbare link in de keten om structureel airpower te kunnen leveren waar dan ook in de wereld. Deze technieken zorgen ervoor dat airpower veel efficiënter geleverd kan worden en is daardoor onmisbaar in de moderne militaire luchtvaart. AAR is niet alleen belangrijk voor de operaties met gevechtsvliegtuigen, maar is belangrijk over de volledige linie van militaire luchtoperaties. Ondanks dit belang in AAR, zijn de Europese luchtmachten de laatste jaren structureel afhankelijk geweest van de Amerikaanse tanker capaciteiten. Enkele voorbeelden hiervan zijn de acties in Kosovo in 1999 en de acties boven Libië in 2011. Tegenwoordig hebben de Europese luchtmachten gezamenlijk slechts 40 tankers tot hun beschikking. Dit is erg weinig in vergelijking met de Verenigde Staten die ruim 500 tankers in gebruik hebben. De Europese luchtmachten schieten duidelijk tekort als het aankomt op tankercapaciteit. Het tekort aan toegewijde en specifieke trainingen voor de Europese tanker eenheden is ook een onderkend probleem in Europa. De EART is een van de eerste oefeningen in zijn soort om aan deze trainingsbehoefte te voldoen. Tijdens deze training worden naast het oefenen van scenario’s ook de operationele procedures van de internationale bemanningen beter op elkaar afgestemd. De internationale samenwerking wordt ook bevorderd door het certificeren van tanker bemanningen door de EDA. De tanker eenheden kunnen beter als collectief worden ingezet en ook wordt de efficiëntie van de operaties verbeterd.

AAR werd door het bestuur van de EDA gezien als een van de in totaal elf Pooling & Sharing prioriteiten gezien in november 2011. Tijdens een reguliere boardmeeting in maart 2012, werd door verschillende ministers van de Europese landen afgesproken dat gezamenlijke AAR operaties in de toekomst moeten worden ontwikkeld. De ministers kamen overeen dat de AAR capaciteiten in Europa moeten worden ontwik- keld met een hoge prioriteit. De gezamenlijke AAR capaciteit moet in de toekomst beschikbaar zijn voor alle CSDP en NATO operaties en alle gelieerde operaties eromheen. Als antwoord op deze behoefte, heeft de EDA een globale aanpak gelanceerd voor het vergroten van de AAR capaciteit in Europa. Er zal in de toekomst een Europees tankercommando worden opgericht dat qua model hetzelfde is opgezet als de EATC. De ministers van defensie van België, Frankrijk, Griekenland, Spanje, Hongarije, Luxemburg, Nederland, Portugal en Noorwegen hebben afgesproken dat er een gezamenlijke tankervloot zal worden opgericht in de toekomst. Het initiatief wordt geleid door Nederland en heeft als doel om de Europese AAR capaciteit naar een hoger plan te tillen. Er zal in de toekomst gezamenlijk een vloot van strategische multirole tanker en transport (MRTT) vliegtuigen worden aangeschaft. Het doel is om deze vloot voor 2020 operationeel te hebben. Deze MRTT vloot zal waarschijnlijk op vier locaties in Europa worden gestationeerd waarvan vliegbasis Eindhoven in Nederland er eentje van gaat worden. Welke andere vliegvelden gebruikt gaan worden is nog niet duidelijk, vermoedelijk worden het Spanje, Polen en Noorwegen.