De Bell Boeing V-22 Osprey; RAF Fairford, 19 & 20 juli 2015

The Royal International Air Tattoo, deel 1; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De Bell Boeing V-22 Osprey is het eerste vliegtuig ter wereld dat volgens het zoge- naamde tiltrotor concept werd ontwikkeld en gebouwd. Een tiltrotor is een speciaal type propeller dat ervoor zorgt dat een vliegtuig zowel verticaal kan opstijgen en landen als een helikopter en horizontaal kan vliegen als een vliegtuig.

In 1981 begon Bell Helicopters met de ontwikkeling van de V-22 Osprey. Dit toestel zou een tiltrotorvliegtuig voor de US Air Force en de US Marine Corps worden. Vliegtuigen met een tiltrotor kunnen het verticale liftvermogen van een helikopter combineren met de snelheid en operationele vliegafstand van een turboprop vliegtuig. Het onderzoek naar de mogelijkheden van een tiltrotor begon in de jaren 40 van de 20e eeuw met de Bell XV-3. Dit experimentele vliegtuig werd uiteindelijk gebouwd in 1953 en was in gebruik tot 1966. In die tijd leverde het vliegtuig veel informatie op over het concept van de tiltrotor vliegtuig. In 1972 ontwikkelde Bell Helicopter samen met Textron met subsidie van NASA en het Amerikaanse leger de XV-15. Dit concept was een tweemotorig tiltrotorvliegtuig voor onderzoek. Bell werkte naast de Osprey ook samen met Agusta-Westland aan de commerciële BA609. Kenmerken van de Bell Boeing V-22 zijn de dubbele staart en de korte brede vleugels met de motoren met een driebladige rotor aan de tips van de vleugels. De Osprey heeft ruim twee maal de snelheid, drie maal zoveel laadvermogen en een vijf maal zo groot vliegbereik dan de beste transporthelikopters ter wereld. Het toestel vervangt in de Verenigde Staten de Sikorsky CH-53 Super Stallion en de Boeing CH-46 Sea Knight. De Osprey kan 24 militairen met volledige gevechtsuitrusting of 9072 kg aan interne of 6804 kg aan externe lading vervoeren. De laadruimte kan worden ingericht op het vervoer van een hospitaal dat bestaat uit negen cabines met medisch personeel en hun uitrusting.

De V-22 Osprey wordt geproduceerd door een consortium van de vliegtuigbouwers Bell Helicopter en de Boeing Company. De ontwikkeling van de V-22 startte in 1985 en kostte in 1988 al ruim 30 miljard Dollar. Het programma dat tot de Osprey zou leiden, was het JVX programma. Er zouden in totaal zes prototypes gebouwd worden van de Osprey. Het toestel zou worden gebouwd door Boeing Vertol in verband met de grotere productiecapaciteiten. De eerste V-22 werd tijdens een media dag voor het

eerste getoond aan het publiek in mei 1988. De eerste testvlucht werd al in 1989 gemaakt en na een reeks van technische fouten leek het er op dat het concept niet goed genoeg zou zijn voor operationele dienst. Ook werd het toestel hiernaast buitengewoon als gevaarlijk bestempeld. Lang leek het erop dat het programma geen lang leven was bestempeld. Uiteindelijk ontving het programma in 1993 een financiële injectie van de Amerikaanse overheid. De doorontwikkeling van de prototypes zou in totaal ruim 20 jaar kosten. De ontwikkeling van de Osprey werd pas laat geperfectioneerd en vanaf 2005 werd het toestel op grote schaal geproduceerd. De Osprey’s die voor de USMC werden ontwikkeld zouden worden aangeduid als de MV-22 Osprey en de tiltrotor vleigtuigen voor de US Air Force zouden worden aangeduid als de CV-22 Osprey.

De eerste productie Osprey werd geleverd aan de USMC op 13 mei 2007. Er werd een totale productie batch van 458 Osprey’s besteld bij Bell Boeing. Van deze productieserie worden er 360 geleverd aan de USMC, 48 voor de US Navy en 50 voor de US Air Force. De Osprey had een aanschafwaarde van 110 miljoen Dollar per toestel toen het in 2005 werd geïntroduceerd. Het grootste uiterlijk kenmerk van de V-22 is de tiltrotor. De rotor motoren met de buitengewoon grote propeller kan op de grond niet horizontaal staan omdat de bladen dan de grond zouden raken. Het toestel kan rollend of verticaal opstijgen en landen net als een helikopter. In de lucht draaien de motoren langzaam naar de horizontale stand en maakt het toestel snelheid. De Osprey heeft wanneer de motoren horizontaal staan de eigenschappen van een tactisch transportvliegtuig. De twee motoren van de V-22 zijn de Rolls-Royce AE1107C Liberty turboshaft motoren die beide een vermogen van 4586 kW per stuk leveren. Als de Osprey is opgestegen, kunnen de motoren binnen 12 seconden 90° vanuit de verticale naar de horizontale positie draaien. De Osprey’s die al geprodu- ceerd waren zouden vanaf 2010 de eerste updates ontvangen toen de elektronica van het toestel drastisch werd opgewaardeerd. Na deze update had het toestel netwerk mogelijkheden en veel betere processoren. De V-22’s van de USMC ontvingen in februari 2012 de Block C update. Tijdens deze opwaardering ontvingen de toestellen een nieuwe radar en een mission management systeem. In 2014 zouden de Osprey’s nog eens een elektronica update ondergaan. De toestellen werden toen voorzien van Situational Awareness and Blue Force Tracking.

De USMC is de organisatie die veruit de meeste Amerikaanse Osprey’s in gebruik heeft. Deze tiltrotor toestellen kunnen worden uitgerust voor amfibische missies en voor vluchten vanaf een schip naar een doel aan land. Het eerste operationele USMC Osprey squadron was VMM-263 dat in maart 2006 startte met de voorbereidingen in New River, North Carolina. Het gemiddelde squadron bestaat uit 15 Osprey’s. De USMC vliegers krijgen hun training bij VMMT-204. De huidige USMC eenheden die met de V-22 vliegen, zijn: VMX-22 welke een test & evaluatie squadron is, VMM-162, VMM-204 welke een trainingseenheid is, VMM-263 en VMM-266. Vanaf 2010 worden meerdere nieuwe Osprey Squadrons permanent gebaseerd op NAS Miramar bij San Diego. De MV-22’s die geleverd werden aan de US Navy worden ingezet voor Search And Rescue en transporttaken. Aan het Air Force Special Operations Command (AFSOC) werden 50 verbeterde CV-22 toestellen geleverd die vliegen bij de Special Operations Squadrons (SOS) vliegen. De eerste operationele SOS eenheid die met de Osprey werd uitgerust was het 8th SOS van de 1st SOW in Hurlburt Field in Florida in november 2006. De andere SOS eenheid fungeert ook als training squadron en is het 71st SOS op Kirtland AFB in New Mexico. Ook op Mildenhall in het verenigd Koninkrijk staan CV-22’s gestationeerd bij het 7th SOS.