Vliegtuigen van het 3 Tactical Airlift Wing; Radom, 22 augustus 2015

De Poolse Luchtstrijdkrachten, deel 5; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De transportvliegtuigen van het 3. Tactical Airlift Wing zijn verantwoordelijk voor de logistieke verbindingen via de lucht. De Amerikaanse C-130 Hercules is het werkpaard van de Poolse Luchtmacht. Naast de Hercules wordt de CASA C-295 ingezet als tactisch transportvliegtuig en de PZL M28 als licht transportvliegtuig.

Het commando dat bij de Poolse Luchtmacht verantwoordelijk is voor alle logistieke diensten door de lucht is het 3 Skrzydło Lotnictwa Transportowego (3.SLTr) (3 Airlift Wing). Het commando hoofdkwartier van deze tak van de Poolse Luchtmacht is gebaseerd op Powidz in het midden van Polen. De belangrijkste taak van het 3.SLTr is het leveren van transportcapaciteiten voor de overige luchtmacht onderdelen. De C-130 Hercules wordt ingezet voor de strategische transporten over de lange afstanden en de CASA C-295M wordt ingezet voor tactische transporten over de middellange afstanden. Verder beschikt het 3.SLTr over de PZL M28 welke wordt ingezet voor tactische transporten over de korte afstanden. De tweede belangrijke taak van een aantal eenheden binnen het 3.SLTr is de Search And Rescue (SAR) taak. De eenheden die de transporttaken op zich nemen, zijn: het 1 Baza Lotnictwa Transportowego (1.BLTr) op de internationale luchthaven van Warschau, het 8 Baza Lotnictwa Transportowego (8.BLTr) op Krakow en het 33 Baza Lotnictwa Transporto- wego (33.BLTr) op Powidz. De drie eenheden die de SAR taken op zich nemen, zijn: het 1 Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza (1.GPR) op Świdwin, het 2 Grupa Poszuki- wawczo-Ratownicza (2.GPR) op Mińsk Mazowiecki en het 3 Grupa Poszukiwawczo-Ratownicza (3.GPR) op Krakow. Het 3.SLTr werd op 1 april 2007 opgericht als de 3 Brygada Lotnictwa Transportowego (3 Transport Aviation Brigade). Vanaf 26 augustus 2008, werd in opdracht van de commandant van de Poolse Luchtmacht de brigade gereorganiseerd en werd de eenheid aangeduid als het 3.SLTr.

De eerste grote vliegbasis die deel uitmaakt van het 3.SLTr is het 8 Baza Lotnictwa Transportowego (8.BLTr) (8 Air Transport Base). Het 8.BLTr dat op Krakow staat gestationeerd is opgebouwd uit drie verschillende eenheden, namelijk het 12 Eskadra Lotnicza (12.el) (Air Squadron), het 13.el en de 3.GPR. De eerste eenheid van het 8.BLTr is het 12.el en is uitgerust met de PZL M28B/PT. Deze variant van de M28 is

de lichte transportversie van de M28. De Poolse luchtmacht gebruikt de M28B/PT versie voor transporttaken, als luchtambulance (Medevac), special forces en personentransporten. In de vrachtconfiguratie van het vliegtuig is de M28 in staat om ladingen tot 1750kg en maximaal 2000kg mee te voeren. Tijdens Medevac missies kunnen er in de M28 maximaal zes brancards of acht zittende gewonden en twee tot drie artsen meevoeren. Voor het vliegen van missies met special forces of andere militairen, is de M28 in staat om maximaal 17 volledig bewapende militairen mee te voeren. Tijdens dit soort inzet worden de militairen vaak met parachutes gedropt boven het gebied waarin zij zullen gaan opereren. De passagiersversie van de M28 B/PT heeft 17 tot 19 zetels voor het vervoer over korte afstanden. Voor het vervoer van Vips kan de M28B TD ook worden voorzien van acht luxe fauteuils. Het 12.el geschikt in totaal over 13 M28B/PT vliegtuigen. De eenheid vliegt met deze vliegtuigen vanaf 2008 als vervanger voor de An-2 “Colt”.

De tweede eenheid die op de 8.BLTr Krakow staat gestationeerd is het 13 Eskadra Lotnicza (13.el) (Air Squadron). De eenheid heeft de tactische transporttaak en vliegt op dit moment met de met de CASA C-295M. De C-295M is een middelzwaar transport vliegtuig dat in staat is om tactische landingen te maken op onverhard terrein. Het 13.el werd formeel opgericht op 23 oktober 2000 als het 13 Pułk Lotnictwa Transportowego (13 Air transport Squadron). De geschiedenis van dit transport squadron gaat terug naar 1918 tot de eenheid werd opgericht als het 5 Squadron op Krakow. Tijdens de Koude Oorlog vloog het 13.el onder de naam 13 Pułku Lotnictwa Transportowego (13 Air transport Regiment). De eenheid vloog in de periode van 1967 tot 2000 met de An-2 “Colt” die werd ingezet als licht transportvliegtuig. De An-2 werd bij het 13.el vanaf 2000 vervangen door de Spaanse CASA C-295M. De eerste C-295M’s werden vanaf 2003 geleverd aan de Poolse Luchtmacht. De luchtmacht bestelde in totaal 17 vliegtuigen van dit type. Op 23 januari 2008 ging er echter een vliegtuig verloren tijdens een crash op Miroslawiec. De Polen zijn tot nu toe een van de grotere C-295M gebruikers in Europa en alle toestellen zijn ingedeeld bij het 13.el. De CASA C-295M wordt in Polen vooral ingezet voor korte vluchten waarbij kleine ladingen worden vervoerd. De C-295M is op dit moment het werkpaard van de Poolse transportvloot en voert de meeste vluchten uit.

De tweede grote vliegbasis waar eenheden van het 3.SLTr staan in 33 Baza Lotnictwa Transportowego (33.BLTr) (33 Air Transport Base) Powidz. Powidz ligt in het district słupeckim ongeveer 35 km ten zuidoosten van de stad Gniezno en 35 km ten noordwesten van Konin. De transporteenheid die op Powidz staat gestationeerd is het 14 Eskadra Lotnicza (14.el) (Air Squadron). Deze eenheid is tegenwoordig uitgerust met de Lockheed Martin C-130E Hercules. Het 14.el ontving in totaal vijf ex-USAF C-130E Hercules transportvliegtuigen die drastisch waren gemoderniseerd. Deze transportvliegtuigen werden allemaal tussen 2009 en 2012 geleverd aan de Poolse Luchtmacht. Uiteindelijk werden er nog eens drie C-130E vliegtuigen geleased tussen 2009 en 2012 als een tijdelijke oplossing. De drie vliegtuigen werden uiteindelijk terug gegeven aan de Amerikanen. Van deze vliegtuigen werden er daarna twee aan Polen gedoneerd door de Amerikanen voor spar parts. Het derde toestel werd terug gevlogen naar de Verenigde Staten. De Herculessen van de Polen worden ingezet als strategisch transportvliegtuig. De C-130E Hercules is het derde productie model dat werd geïntroduceerd van de Hercules familie. De Hercules van het type C-130E werd voor het eerst in gebruik genomen door de USAF aan het begin van de jaren 60. De Hercules heeft in Polen de An-26 vervangen in de rol van zwaar transportvliegtuig en was voor de Polen een verdubbeling van hun transportcapaciteiten.