Het 350 Smaldeel “Ambiorix”; Florennes, 24 – 27 juni 2016

De Belgian Air Force Days 2016, deel 3; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Het 350 Smaldeel is tegenwoordig de tweede eenheid op Florennes en vliegt al vanaf de begin dagen van het type met de F-16 Fighting Falcon. De Galliërs van het 350 Smaldeel zijn ontstaan tijdens de Slag om Engeland tijdens de Tweede Wereldoorlog. De eenheid bestond toen als onderdeel van de RAF uit gevluchte Belgen.

Het 350 Smaldeel is in België een van de Belgische luchtverdedigingseenheden. De eenheid werd opgericht in november 1941 op de Britse vliegbasis RAF Valley. Het 350 Squadron bestond net als het andere Belgische 349 Squadron uit Belgen die hun eigen land waren ontvlucht tijdens de Duitse invasie. Het 350 Squadron vloog tijdens de Tweede Wereldoorlog met de Supermarine Spitfire. De eerste taken die de eenheid zou uitvoeren in de oorlog was het beschermen van de scheepskonvooien op de Ierse zee tegen Duitse jachtbommenwerpers. Vanaf augustus 1944, werd het 350 Squadron vaak ingezet voor het onderscheppen van V-1 raketten die op Engeland werden afgevuurd door de Duitsers in Frankrijk. Op 15 oktober 1946, werd het 350 Squadron officieel overgedragen aan de Belgische Luchtmacht. De eenheid werd na de overdracht gestationeerd op Beauvechain in België. Het 350 Smaldeel zou vanaf 1949 de Gloster Meteor gaan vliegen. Echt lang vloog men niet met de Meteor in België, want al in 1957 deed de Britse Hawker Hunter zijn intrede bij het squadron. Ook de Hunter zou niet lang bij het 350 Smaldeel vliegen, want al een jaar later werd de Canadese CF-100 Mk. 5 Canuck in gebruik genomen bij het 350 Smaldeel. Dit toestel zou worden gebruikt in de onderscheppingsrol. Uiteindelijk ontving het 350 Smaldeel op Beauvechain de F-104G Starfighter in 1963. Met dit type zou de eenheid wel een langere periode gaan opereren.

De F-104G Starfighter zou tot aan het begin van de jaren 80 blijven vliegen bij het 350 Smaldeel. Op 3 maart 1980 begon het 350 Smaldeel als tweede eenheid in België aan de conversie naar de F-16 Fighting Falcon. België was het eerste land in Europa dat de F-16 operationeel had. De conversie van de eerste lichting vliegers naar de F-16 werd gestart en op 1 januari 1982, was de eenheid volledig inzetbaar met de F-16. Het squadron nam deel aan veel oefeningen zoals het leren schieten met raketten op Solenzara (Corsica) en diverse DACT (Dissimilar Air Combat Training) oefeningen. De

bekendste oefeningen zijn de ACMI (Air Combat Manoeuvring Instrumentation) op Decimomannu en in de Noordzee en het Amerikaanse Red Flag op Nellis en de TLP (Tactical Leadership Program) op Florennes zelf. In 1993 werd het "Armed Forces Restructuring Plan” uitgevoerd en werden er drastische bezuinigingen op de Belgische luchtmacht doorgevoerd. De ontbinding van de 1 Wing vond plaats in het begin van 1996. Het 350 Smaldeel verhuisde van Beauvechain naar Florennes waar het onderdeel werd van het 2 Wing op 4 maart 1996. Ook moest het squadron net als de overige F-16 eenheden inkrimpen van 18 naar 12 vliegtuigen. Het 350 Smaldeel werd door de Belgische Luchtmacht aangewezen om klaar te staan voor de NATO Response Force (NRF). Vanaf 2001 werd de vloot van het 350 Smaldeel weer op peil gebracht tot 18 vliegtuigen.

De batch van het 350 Smaldeel is ten opzichte van die van het 1 Smaldeel en het 2 Smaldeel afwijkend. Dit komt omdat het 350 Smaldeel zijn oorsprong heeft als de Belgische eenheid binnen de RAF tijdens de Tweede Wereldoorlog waar het werd opgericht als het no 350 Squadron. De batch heeft dan ook een Engelse krans met daarop de kroon van het Britse Koningshuis. De buitenkant van de batch is rood en de achtergrond is wit. In de batch staat een hoofd van een Gallische krijger afgebeeld. De squadronspreuk is in het Latijn en luidt: “Belgae Gallorum Fortissimi”. Dit betekent vertaald “De Belgen, de dapperste onder de Galliërs”. Vanaf 1980 t/m 1992, waren de F-16’s van het 350 Smaldeel te herkennen aan de rode staartband. In deze rode startband, stond het hoofd van de Gallische krijger afgebeeld. De F-16’s van het 350 Smaldeel stonden in deze periode nog op Beauvechain gestationeerd. In de periode van 1992 t/m 1995 zou de eenheid met een donkergrijze tone-down band vliegen op de staart. Ook het hoofd van de Gallische krijger werd in grijstinten weer gegeven op de staart. Wel werd aan de badge van het 1 Wing in kleur aangebracht naast het serial nummer. Deze badge was op het roer geplaatst. In de periode van 1995 t/m 1997, zou ook het 350 Smaldeel gaan vliegen met de grijze band met daarin het wilde zwijn van het 2 Wing. Ook de staartcode FS werd toegevoegd op de F-16’s. Vanaf de MLU update in 1997 zouden alle squadron markings worden verwijderd van de F-16’s.

Ook het 350 Smaldeel is in België een eenheid die veelvuldig is ingezet tijdens internationale conflicten. Voor de Joegoslavië Oorlogen in de jaren 90 werd de eenheid niet of nauwelijks ingezet. Het grootste conflict waarin de eenheid is ingezet tijdens zijn bestaan is de Tweede Wereldoorlog toen het 350 Smaldeel onderdeel was van de RAF. Het squadron werd tijdens de Slag om Engeland veelvuldig ingezet. Tijdens de oorlog in Joegoslavië werd de eenheid net als de andere Belgische eenheden uitgezonden naar Villafranca in Italië. Het 350 Smaldeel opereerde in samenwerking met de Nederlandse eenheden vanaf deze basis. Het 350 Smaldeel nam in Joegoslavië in de jaren 90 deel aan Decisive Endeavour, Deliberate Guard, Determined Falcon, Deliberate Forge en Allied Force. In 2006 en in 2013, zou het 350 Smaldeel uitgezonden worden naar de Baltische Staten voor de Baltic Air Policing missie. Een van de langste missies waarbij het 350 Smaldeel was betrokken, was de missie in Afghanistan. Deze Belgische internationale missie duurde van juli 2005 t/m augustus 2014 voor het 350 Smaldeel. Er werden verschillende deployments gemaakt tijdens de operatie ISAF Guardian Falcon. In totaal werd de eenheid zeven keer uitgezonden naar Afghanistan. In 2011, nam de eenheid ook deel aan de missies in Libië tijdens operatie Odyssey Dawn. Voor de toekomst is het nog niet duidelijk wat in België de opvolger gaat worden voor de F-16 Fighting Falcon. De kans is groot dat het de Amerikaanse Lockheed Martin F-35A Lightning II wordt, maar dit besluit is nog niet genomen door de Belgische overheid.