Verschillende Generaties Ontmoeten Elkaar; Volkel, 15 juni 2019

Luchtmachtdagen 2019, deel 1; Tekst en Afbeeldingen: Alex van Noye

De Luchtmachtdagen die dit jaar voor het eerst sinds drie jaar werden gehouden op de vliegbasis Volkel, hebben in totaal 240.000 bezoekers getrokken. De absolute sterren van de show waren de twee Nederlandse F-35’s die vanuit de Verenigede Staten waren overgevlogen. Ook de F-16 stond wederom in de schijnwerpers.

Dit jaar werden de Luchtmachtdagen weer voor het eerst sinds 2016 gehouden op vliegbasis Volkel. De afgelopen twee jaar werden de Luchtmachtdagen niet gehouden, omdat er te weinig personeel beschikbaar was en het evenement niet in het huidige defensie budget paste. Een groot deel van het luchtmacht personeel was uitgezonden naar het buitenland. Ook beschikte de luchtmacht in deze periode niet over een demonstratie team. Dit jaar heeft de luchtmacht weer opnieuw geïnvesteerd in de Luchtmachtdagen, omdat men wil investeren in de toekomst van deze tak van defensie. De organisatie van de Luchtmachtdagen had dit jaar hetzelfde budget als in de voorgaande jaren. De luchtmacht zet dit jaar meer in op de werving van nieuw personeel. Dit jaar kunnen geïnteresseerden een kort traject doorlopen om te kijken of ze geschikt zijn voor een functie bij de luchtmacht en men kan zien wat men kan verwachten van de luchtmacht. Een deel van het terrein is ingericht als een modern uitzendingsgebied om de bezoeker een gevoel te gaven van hoe het leven bij de luchtmacht eraan toe gaat. Ondanks het niet al te beste weer, zijn er toch weer veel toeschouwers naar dit evenement gekomen. Op vrijdag zijn er ruim 100.000 mensen aanwezig geweest op Volkel. Op zaterdag waren er maar liefst 150.000 bezoekers op de been op de Brabantse vliegbasis.

Voor de vele bezoekers van de Luchtmachtdagen, was de gloednieuwe Lockheed Martin F-35A Lightning II het hoogtepunt van de vliegshow. Op donderdagavond zijn de twee F-35’s van de Koninklijke Luchtmacht gearriveerd op vliegbasis Volkel. De twee vliegtuigen zijn speciaal voor de Luchtmachtdagen overgevlogen naar Nederland en zouden na het weekend weer vertrekken naar de Verenigde Staten. Een van de F-35’s vloog mee in een formatie met de F-16's van de Luchtmacht aan het einde van de Airpower Demo. De Airpower Demo wordt altijd gezien als het hoogtepunt van de Luchtmachtdagen. Tijdens deze demonstratie laat de luchtmacht met al het materieel

dat in gebruik is zien hoe de verschillende aspecten van de krijgsmacht samenwerken. De demonstratie start altijd met aanvallen van de F-16’s en wordt vervolgt door een air assault van de helikopters van het Defensie Helikopter Commando (DHC) en de militairen van de Luchtmobiele Brigade van de Koninklijke Landmacht. Een van de andere nieuwe toestellen van de Koninklijke Luchtmacht op de Luchtmachtdagen, was Airbus A330 MRTT-tanker. Het toestel stond op de static show geparkeerd in de primer kleuren van de fabrikant. In het voorjaar van 2020 zal het eerste toestel van een serie van acht vliegtuigen arriveren op vliegbasis Eindhoven als de vervanger van de verouderde McDonnell Douglas KDC-10. In een hangar op Volkel stond ook de Lockheed F-104G Starfighter opgesteld van de Stichting Dutch Starfighter Foundation. Deze stichting wil een oude Nederlandse Starfighter restaureren en weer vliegwaardig krijgen. Om de verschillende generaties te symboliseren bij de Luchtmacht, maakten een Spitfire, een F-16 en een F-35 een gezamenlijk formatievlucht.

Naast de presentatie van de gloednieuwe F-35 stond ook de F-16 Fighting Falcon zoals altijd in het middelpunt van de belangstelling tijdens de Luchtmachtdagen. Het gevechtsvliegtuig is dit jaar precies vier decennia in dienst is bij de Koninklijke Luchtmacht. Ter ere van het jubileum werd de vrijdag voor de Luchtmachtdagen een F-16 met een speciale staartschildering onthuld op Vliegbasis Volkel. Het veertig jarige jubileum van de F-16 bij de luchtmacht valt samen met de introductie van de opvolger van de F-16, want dit de F-35doet later dit jaar op Leeuwarden zijn officiële intreding bij de Koninklijke Luchtmacht. Net als bij de introductie van de F-35 leverde de aanloop en de aankomst van de F-16 een waar mediaspektakel op. In de media klonken destijds uitspraken als “wapenaankoop van de eeuw” en “de grootste investering in de Nederlandse Defensie ooit verricht”. De F-16 was oorspronkelijk ontworpen als luchtverdedigingsjager, maar bleek ook uitermate geschikt voor het aanvallen van gronddoelen. De F-16 was destijds in veel opzichten een vernieuwend vliegtuig. De F-16 was het eerste toestel dat vloog op basis van fly-by-wire. Bij de introductie van de F-16 was dit systeem revolutionair voor de luchtvaart. Aan het einde van de jaren 90 werden de Nederlandse F-16’s drastisch gemoderniseerd tijdens het Mid Life Update (MLU) programma. De F-16’s kregen na deze update werkelijk een tweede leven bij de Luchtmacht.

Dat het verplaatsen van vliegtuigen over een hele lange afstand een hele logistieke operatie is bleek wel bij de ferry van de twee F-35’s vanuit de Verenigde Staten. De twee toestellen zouden tijdens hun ferry begeleid worden door een KDC-10 van vliegbasis Eindhoven. De vlucht zou door problemen met de tanker bijna anderhalve dag langer duren. De begeleidende tanker was niet in staat om de vliegtuigen in de lucht van brandstof te voorzien door een technische storing. Men moest vanaf Eindhoven de tweede tanker naar de Verenigde Staten sturen om de twee F-35’s alsnog op tijd naar Nederland te krijgen voor de Luchtmachtdagen. De twee toestellen zijn rond uiteindelijk tien uur 's avonds geland op Volkel op de avond voor de Luchtmachtdagen. Ook tijdens de Luchtmachtdagen, hadden de toestellen pech. Bij het opstarten van de beide vliegtuigen voor de Airpower Demonstratie, moest een toestel zijn startup sequence afbreken. Er bleek achteraf een sensor kapot te zijn van het landingsgestel waardoor de vlieger valse informatie kreeg in de cockpit. De gestrande F-35 zou nog tot bijna twee weken na de Luchtmachtdagen aan de grond blijven staan op Volkel. In de toekomst worden deze problemen opgelost zodra de Europese F-35 fabriek op volle toeren draait. Ondanks de tegenslag heeft de Koninklijke Luchtmacht met trots zijn parade paardje kunnen laten zien aan het publiek tijdens de Luchtmachtdagen.