100 Jaar VVS, deel 1; Moskva - Zhykovskiy, 10 - 12 augustus 2012

Kennismaking met de VVS; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De Russische Luchtmacht was in de tijd van de Sovjet Unie een van de sterkste luchtmachten ter wereld. Na de val van de Sovjet Unie bleef er geen schim over van de VVS. Nu 20 jaar later ontwikkelt de Russische VVS zich weer langzaam tot een modern bedrijf na de nodige reorganisaties en herstructureringen.

Het hoogtepunt van de Russische Luchtmacht was de koude Oorlog. De Sovjet Unie was samen met de Verenigde Staten een supermacht in de wereld. De luchtmachten van deze landen stonden lijnrecht tegenover elkaar voor een gevecht dat nooit heeft plaatsgevonden. Op zijn hoogtepunt had de Sovjet Luchtmacht meer dan 10,000 gevechtsvliegtuigen paraat staan. Veel was er niet bekend over de Russische gevechtsvliegtuigen. Om de toestellen gemakkelijk herkenbaar te maken voerde de NATO een codenaam systeem in dat gebaseerd was op het Amerikaanse systeem. Elke Russische type kreeg een Engelse codenaam waardoor de westerse vliegers de toestellen snel konden identificeren. De Amerikaanse gevechtsvliegtuigen hebben doorgaan type aanduidingen die met de letter F beginnen, zoals de F-14, F-15 en F-16. De Russische gevechtsvliegtuigen kregen namen die allemaal met de letter F begonnen, zoals: MiG-21 Fishbed, MiG-23 Flogger, Su-25 Frogfoot en Su-27 Flanker. Dit gold voor alle typen, de bommenwerpers ontvingen namen die met de letter B begonnen en de helikopters ontvingen namen met de letter H. Na de Koude Oorlog werden sommige namen overgenomen door de Russen omdat ze vereerd waren met de naam. Zo ontving de Tu-95 officieel de naam Bear die ooit door de NATO was toegewezen aan dit toestel.

Na de ontbinding van de Sovjet Unie in 1991, werden de vliegtuigen en het personeel van de Sovjet Luchtmacht VVS verdeeld over de 15 nieuwe republieken. Op 24 augustus 1991, werd de VVS als Russische Luchtmacht heropgericht. De belang- rijkste commando’s van de Sovjet VVS werden omgedoopt naar Long Range Aviation, Military Transport Aviation en Frontal Aviation. Veel bestaande regimenten, vliegtuigen en personeel, werden opgeëist door de republieken waar ze gevestigd waren. Sommige vliegtuigen werden uit landen zoals Oekraïne en Wit Rusland teruggehaald in ruil voor schulden vermindering. Een voorbeeld hiervan is de Tu-160 Blackjack die

uit Oekraïne terugkwamen en een groot deel van de transportvloot die uit Kazachstan terugkwam. De vliegvelden raakten in een zware staat van ontbinding en er was niet veel meer over van wat ooit een van de machtigste luchtmachten ter wereld was. In 1998 was 40% van de Russische vliegvelden onbruikbaar door een gebrek aan geld. De situatie begon pas te verbeteren toen Poetin aan de macht kwam in Rusland. Het aantal militairen bij de VVS werd teruggebracht van 318,000 naar 185,000 personeels- leden. In 1998 werden ruim 580 eenheden en formaties ontbonden, ook werden er 134 georganiseerd en ruim 600 kregen een nieuwe taak. Deze reorganisatie had een impact op 95% van de vliegtuigen en ruim 98% van de helikopters. Meer dan 600,000 ton aan materiaal en ruim 3,500 vliegtuigen en helikopters veranderden van locatie.

De jaren die volgde, bevatte nog steeds niet de VVS die de Russische defensie graag zou zien. De VVS blijft lijden aan een gebrek aan geld en middelen om de vliegers te trainen. De Russische vliegers maakten amper 10% van de vlieguren per jaar in vergelijking met hun Amerikaanse collega’s van de USAF. Cijfers lieten zien dat de jachtvliegers maar 20 tot 25 vlieguren maken per jaar. De vliegers van de tran- sportvliegtuigen komen niet verder dan 60 uur per jaar en de helikoptervliegers komen tot 55 vlieguren per jaar. In 2007 zijn in opdracht van president Poetin de lange strategische patrouillevluchten weer gestart. Ruim 15 jaar na het Sovjet tijdperk waren er weer Russische strategische bommenwerpers te zien langs de grenzen van het NATO luchtruim. In 2009 werd aangekondigd dat de Russische VVS wederom gereorganiseerd zou worden. Het vliegend personeel zou met 40% gereduceerd worden waardoor de vliegers die in dienst blijven meer vlieguren kunnen maken. Ook worden plannen om de luchtmacht te moderniseren langzaam gerealiseerd. De MiG-29 en Su-27 vloot die aan het verouderen is wordt langzaam vervangen door moderne vliegtuigen van hetzelfde type en hun opvolgers zoals de Su-34 en Su-35. De Su-34 Fullback moet de Su-24 Fencer gaan opvolgen. Het plan om rond 2009 2 regimenten operationeel te hebben is niet gehaald. Op dit moment vliegen er pas 16 toestellen in operationele dienst rond. De Russische luchtmacht heeft een aantal hele zware jaren ondergaan, maar onder het bewind van Poetin lijkt er weer een stijgende lijn te zitten in de slagkracht van de VVS.

Sinds 2010 is de Russische Luchtmacht verdeeld over 4 grote militaire districten. Deze districten zijn: het Westelijke District, het Zuidelijke District, het Centrale District en het Oostelijke District. Het Westelijke District heeft zijn hoofdkwartier gevestigd in St Petersburg en bevat de 1st Air and Air Defence Forces Command. Het Westelijke District is een fusie van het voormalige Moscow District en St Petersburg District. Het Central District is een fusie van het voormalige Volga-Oeral Military District en het Siberia District. Het hoofdkwartier van het Central District zit in Jekaterinburg en bevat de 2nd Air and Air Defence Forces Command. Het oostelijke District heeft zijn hoofdkwartier gevestigd in Khabarovsk. Het luchtmacht commando van het Oostelijke District in het 3rd Air and Air Defence Forces Command. Het Zuidelijke District bevat het 4th Air and Air Defence Forces Command. Het hoofdkwartier van dit district is gevestigd in Rostov-on-Don. Naast de 4 districten bestaan er ook nog een aantal andere organisaties die deel uitmaken van de VVS. Deze organisaties zijn het Tran- sport Command Aviation en het Long Range Aviation Command. Beide commando’s hebben hun hoofdkwartier in Moskou. Het Transport Command Aviation bevat alle transport eenheden die met de grote transportvliegtuigen opereren en zijn gebaseerd op verschillende velden in heel Rusland. Het Long Range Aviation Command bevat alle bommenwerpers van de VVS in heel Rusland. Naast deze organisatie bestaan er nog trainingseenheden en ondersteuningseenheden bij de VVS.