De Luchtmacht van Estland; Ämari, 13 september 2013

De Baltische Staten, deel 7; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Sinds de onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie, heeft Estland een kleine luchtmacht die volledig gebaseerd is op vliegbasis Ämari in het noordwesten van het land. Het land is met slechts 2 L-39’s niet in staat zijn eigen luchtverdediging te voeren. Estland is qua luchtverdediging afhankelijk van de NATO Baltic Air Policing.

De luchtmacht van Estland (Eesti Õhuvägi) is tegenwoordig een kleine en compacte luchtmacht. In totaal bestaat het huidige personeelsbestand van de Estse luchtmacht uit ruim 210 mensen. De oorsprong van de Estse luchtmacht begint in februari 1917 tijdens de Russische Revolutie. Estland kreeg een mate van zelfstandigheid van de Russische regering en kon zelf een verdedigingsmacht opbouwen. Veel Esten die in het Russische leger dienden keerden terug naar Estland om een nationaal leger te vormen. De Estse declaratie van onafhankelijkheid werd aan het begin van de 1918 uitgeroepen. De Duitsers erkende dit niet en bezetten het land, het nieuwe leger werd meteen weer opgeheven. Na deze bezetting richtte de Estse regering op 11 november 1918 een luchtbrigade op. Nadat Groot-Brittannië door de oorlog geen vliegtuigen kon leveren aan Estland, was het land afhankelijk van Sovjet steun. Door een overeenkomst met de Russen, konden er weer Sovjet troepen in het land geplaatst worden vanaf 1939. Vanaf 17 juni 1940 werden de 3 Baltische Staten ingelijfd bij de Sovjet-Unie na een invasie. De kleine Estse luchtmacht werd op dat moment een onderdeel van de Sovjet luchtstrijdkrachten. De Russen wilden deze eenheid verhuizen naar Rusland en veel Esten deserteerden en vochten tegen de Russen in een guerrilla leger. De Duitse troepen werden binnengehaald als helden toen zij het land binnen vielen. Na de Tweede Wereldoorlog bleef Estland bezet door de Russen en was het land een deel van de Sovjet-Unie. Estland werd zwaar bezet door het Russische leger tijdens de Koude Oorlog.

Estland zou pas na de val van de Sovjet-Unie weer een zelfstandig land worden. De Estse luchtmacht werd weer opnieuw opgericht op 16 december 1991 nadat het land officieel onafhankelijk was verklaard. Het was in eerste instantie erg moeilijk om een nieuwe luchtmacht op te bouwen, want de Sovjets hadden alles op de vliegvelden meegenomen of zwaar beschadigd achter gelaten. De Estse luchtmacht zoals die nu

bestaat, werd officieel opgericht op 13 april 1994. Vanaf de oprichting heeft de luchtmacht metten de beschikking over 2 Antonov An-2 “Colt” transportvliegtuigen. In februari 1993, doneerde de Duitse regering 2 Let-410UVP transportvliegtuigen aan de Estse overheid. Deze 2 vliegtuigen werden al snel doorgeschoven naar de Border Guard die nu nog steeds met deze toestellen vliegt. In oktober 1994 werden er 3 Mil Mi-2 “Hoplite” helikopters aangeschaft. Deze helikopters werden in november 1995 aangevuld door 4 Mil Mi-8 “Hip” helikopters die al snel bij de Border Guard werden ingedeeld. Er werden in 1997 en 1998 in totaal 2 van de Mi-8 helikopters geüpdatet naar de mi-8TB standaard. Vanaf 15 mei 1997 is de gehele luchtmacht van Estland gestationeerd op vliegbasis Ämari. Deze basis werd in het verleden gebruikt door de Sovjet luchtmacht, er stonden in die tijd Su-24 “Fencer” jachtbommenwerpers gestationeerd van het 321/170 MShAP (321st/170th Naval Shturmovik Aviation Regiment). Ämari is tegenwoordig voorbereid om eventueel detachementen van de NATO te huisvesten voor de Baltic Air Policing missie.

Aan het einde van het decennium werden de 2 Mi-2 helikopters buiten dienst gesteld. De vervanger van deze helikopters, werd de Robinson R44 Raven. Er zijn in totaal maar 4 landen in wereld die de Robinson R44 in militaire dienst gebruiken, deze landen zijn: Bolivia, de Dominicaanse Republiek, Estland en Libanon. Het toestel zou op 31 maart 1990 zijn eerste vlucht maken. In januari 2000 introduceerde Robinson de Raven II. Deze helikopter had meer vermogen en had een verbeterd bestu- ringssysteem. De 4 Robinsons in dienst van de Estse luchtmacht zijn van twee varianten. De varianten van deze helikopters zijn overigens niet aangegeven in de type aanduiding. De eerste variant heeft drijvers aan de skids zitten waardoor er noodlandingen op het water gemaakt kunnen worden als dit nodig is. De vaste drijvers wegen 23 kilo en de opblaasbare drijvers wegen 30 kilo. De tweede variant heeft geen drijvers. Deze helikopters zijn uitgerust met FLIR pods en zoeklichten. Dit type is speciaal ontwikkeld voor politie opdrachten vanuit de lucht en wordt voornamelijk gevlogen in de Verenigde Staten. Van beide varianten heeft de Estse luchtmacht 2 helikopters in dienst. De Robinson R44 is een lichtgewicht helikopter die door de Estse luchtmacht ingezet kan worden voor diverse nationale taken, zoals: zoekacties, patrouillevluchten, ondersteuning en training.

De An-2 is al sinds de heroprichting van de Estse luchtmacht het enige transport- toestel dat in dienst is van de luchtmacht. De luchtmacht beschikt tegenwoordig over 2 vliegtuigen. Tijdens de heropbouw van Ämari, is er speciaal voor de An-2’s een nieuwe hangaar gebouwd. De Antonov An-2 wordt in Estland vaak ingezet voor het droppen van parachutisten en het vervoeren van manschappen naar buitenlocaties. Naar verwachting, zullen de beide Antonov’s nog ruim 10 jaar vliegen in dienst van de Estse luchtmacht. Sinds 2011 beschikt de luchtmacht van Estland over 2 Aero L-39C Albatross vliegtuigen. De toestellen worden gehuurd van het bekende display team de Baltic Bees uit Letland. De toestellen vliegen ook beide nog in de kleuren van de Baltic Bees en zijn dus in een fel geel met blauw kleurenschema gespoten. Het enige verschil met de toestellen van de Baltic Bees is de vlag van Estland op de staart en het militaire serial. De 2 toestellen staan net als de rest van de Estse luchtmacht op Ämari gestationeerd. De toestellen worden op dit moment alleen ingezet voor diverse trainingsvluchten. Ook Ämari is net als de Litouwse vliegbasis Šiauliai-Zokniai voorbereid op een NATO detachement voor de Baltic Air Policing. Vanaf het komende jaren zullen er waarschijnlijk ook vanaf Ämari diverse NATO detachementen gaan vliegen. De Estse luchtmacht is met slechts een paar vliegtuigen een van de kleinste luchtmachten van Europa en is voor de verdediging afhankelijk van NATO steun.