De Kazachstaanse Luchtmacht; Astana, 22 - 25 mei 2014

De Kazachstaanse Strijdkrachten, deel 1; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

De Kazachstaanse luchtmacht is een relatief jonge luchtmacht omdat het land lang deel uitmaakte van de Sovjet Unie. De laatste jaren is de Kazachstaanse luchtmacht zichzelf aan het moderniseren tot een efficiënte luchtmacht. Ondanks de enorme afmetingen van het land heeft Kazachstan een relatief kleine luchtmacht.

De Kazachstaanse luchtmacht (Силы воздушной обороны Республики Казахстан) is verantwoordelijk voor de verdediging van het Kazachstaanse luchtruim. De Kazach- staanse luchtmacht verklaarde zichzelf onafhankelijk vanaf 16 december 1991. Tijdens het Sovjet regime, maakte de Kazachstaanse luchtmacht deel uit van de Sovjet luchtstrijdkrachten in het Turkmenistaanse militaire district. Deze luchtmacht werd ontbonden op 30 juni 1992. Na de Afghaanse oorlog in 1989, keerden veel Russische eenheden terug naar de Sovjet Unie. Veel van die eenheden kwamen uit Pollen en de DDR en werden na deze oorlog ondergebracht bij het Turkmeense Militaire District. De Russische luchtmacht liet na de val van de Sovjet Unie de 73th Air Army achter in Kazachstan. Deze lucht macht bestond vooral uit zware strategische bommenwerpers. Kort nadat de luchtmacht van Kazachstan onafhankelijk was geworden, werden veel Russische vliegtuigen naar Kazachstan gebracht als gevolg van de Intergov-Ernmental overeenkomst in 1995. In deze overeenkomst was afgesproken dat de strategische bommenwerpers en de nucleaire wapens zouden vertrekken naar Rusland. Aan het einde van 1997 werden 73 gevechtsvliegtuigen als compensatie naar Kazachstan gevlogen. In 1999 kreeg Kazachstan nog een levering Su-27's als compensatie voor openstaande schulden. De nieuwe luchtmacht die gevormd was zou worden aange- duid als de “Sily Vozdushnoy Oborony Respubliki Kazakhstan” (Силы воздушной обороны Республики Казахстан) ofwel de Kazakhstan Air Defense Force.

De vernieuwde structuur die na de val van de Sovjet Unie was opgebouwd was vooral gericht op de luchtverdedigingstaak. De aanvalsmogelijkheden van Kazachstan waren hierdoor gelimiteerd. De eerste eenheden werden al in 1993 heringericht tijdens een grootschalige reorganisatie. Er werden zes regimenten en een additioneel luchtverde- digingsregiment opgericht. Deze regimenten bevatte ook aanvalseenheden die met Fencers en Frogfoots werden uitgerust. Door de gelimiteerde financiën was de lucht-

macht genoodzaakt het aantal operationele vliegtuigen te verminderen. Om toch aan de minimale eisen te voldoen werden diverse upgrade programma’s gestart voor het moderniseren van de bestaande vloot. De Kazachstaanse regering besloot om naast de toegang tot Russische hardware ook toegang te krijgen tot westerse vliegtuigen. In overleg met Europese leveranciers werd besloten om ook in Kazachstan een aantal productielijnen op te zetten voor de Aziatische markt. Door het terugbrengen van het aantal operationele vliegtuigen en het goed onderhouden van de operationele vloot is Kazachstan in staat om een goede luchtverdediging op te zetten. In 2011 werd een plan gepresenteerd waarin de luchtvaartindustrie van Kazachstan en Rusland nauwer gaan samenwerken. Een van de afspraken is het gezamenlijk trainen van vliegers in Rusland. Ook is Kazachstan een partnerschap aangegaan met de NATO en heeft het land een strategische samenwerking met de Turkse strijdkrachten.

De belangrijkste transportbasis van de Kazachstaanse luchtmacht is Almaty waar het 218th Air Transport Squadron gestationeerd staat. Ongeveer 80% van de Kazach- staanse transportvloot staat op deze basis gestationeerd. Nagenoeg alle tran- sportvliegtuigen van de Kazachstanen zijn afkomstig uit de voormalige Sovjet Unie en zijn na de val van dit land in bezit gekomen van de Kazachstaanse luchtmacht. De luchtmacht bezit geen echte zware transportvliegtuigen zoals de An-124 of de Il-76. Het grootste transportvliegtuig dat op deze basis staat is de An-12 “Cup”. De luchtmacht heeft nog een vliegtuig van dit type in dienst. De Antonov An-12 is in staat om onder zware weeromstandigheden te opereren. Naast dit zware transportvliegtuig, heeft de luchtmacht op deze basis ook twee An-24 “Coke” middelzware transport- vliegtuigen staan. De twee vliegtuigen zijn van het type An-24B en An-24T. Het echter niet duidelijk of deze vliegtuigen nog in gebruik zijn of ondertussen stored staan. Ook heeft de luchtmacht de beschikking over zeven An-26 “Curl” transportvliegtuigen. De An-26 is een sterk gemoderniseerde variant van de An-24. Vier van de Antonov An-26’s staan op Almaty gestationeerd. De overige drie toestellen staan op Aktau (605 AB), Karaganda (610 AB) en Astana (620 AB) gestationeerd. Op Almaty staat ook nog een An-74 “Coaler” gestationeerd. Dit toestel is een vervangend toestel voor de neergestorte An-72 “Coaler”.

Een van de oudste vliegtuigen die nog in dienst zijn van de Kazachstaanse luchtmacht, zijn de Tupolev Tu-134 “Crusty” transport en VIP vliegtuigen. Er zijn nog twee vliegtuigen van dit type in dienst bij de luchtmacht. Beide toestellen zijn van het type Tu-134A. De toestellen staan gestationeerd op Astana (620 AB) en Karaganda (610 AB). De Tu-134 wordt vooral gebruikt voor het vervoeren van manschappen en Vips. De Tu-134 is meestal te herkennen aan de lange zwarte rooksporen die het toestel door de lucht trekt. Voor het vervoer van Vips over de korte afstanden, heeft de Kazachstaanse luchtmacht de beschikking over twee Yak-40 “Codling” VIP vliegtuigen. De twee vliegtuigen staat gebaseerd op Almaty en Astana. Ook de twee Yak-40’s zijn erg oude vliegtuigen. De laatste aanwinst van de Kazachstaanse transportvloot is de Spaanse Casa C295. Dit middelzware transportvliegtuig werd aangeschaft in maart 2012 na een overeenkomst tussen het Kazachstaanse ministerie van defensie en Airbus-Military. Er zijn initieel twee vliegtuigen besteld die ondertussen ook geleverd zijn aan de Kazachstaanse luchtmacht. Na deze twee vliegtuigen zouden er nog eens zes aangeschaft worden. Deze vliegtuigen moeten nog geleverd worden aan de Kazachstaanse luchtmacht. Het is nog niet duidelijk of de acht vliegtuigen een aanvulling zijn op de huidige vloot of dat deze toestellen andere typen zoals de An-24 en An-26 gaan vervangen. Het derde en vierde vleigtuig zal volgens contract in 2014 en 2015 geleverd worden aan de luchtmacht op Almaty.