Trainen van Gevechtsscenario’s; Leeuwarden, 28 maart 2017

Internationale Oefening Frisian Flag, deel 2; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Frisian Flag is een oefening met een groot internationaal deelnemersveld. Om een oefening van een dergelijk formaat te coördineren is er een gestructureerde aanpak opgezet. In een periode van twee weken tijd zullen ruim 60 vliegtuigen dagelijks actief zijn in een relatief klein gebied dat zich veelal bevind boven de Noordzee.

De host van de oefening Frisian Flag in 2017 is het Nederlandse no 322 Squadron dat op de vliegbasis Leeuwarden is gestationeerd. Kapitein Remco is dit jaar de supervisor voor de oefening Frisian Flag. Kapitein Remco is een F-16 vlieger bij het no 322 Squadron op de vliegbasis Leeuwarden. Als supervisor van de oefening is Kapitein Remco verantwoordelijk voor het faciliteren van informatie aan de deelnemers van Frisian Flag. Kort voor de oefening heeft Remco zelf als vlieger deelgenomen aan de Amerikaanse Red Flag oefening op Nellis Air Force Base in Nevada in de Verenigde Staten. Red Flag is de Amerikaanse tegenhanger van Frisian Flag en ook hier worden operationele scenario’s onder hoge stres geoefend in een internationale samenwerking. Het hele gebied waar de oefening zal plaatsvinden in ruim 210 km bij 320 km groot en loopt van het noorden van Nederland tot aan de kust van Noord Duitsland en West Denemarken. Het verschil met de Amerikaanse Red Flag oefening zit hem in het feit dat er tijdens Frisian Flag slechts 24 uur vooruit wordt gepland in plaats van 48 uur zoals dat in Amerika gebruikelijk is. Dat betekend dus dat de planning tijd erg kort en heel intensief is voor de deelnemers. Men zal dus in een dag een missie plannen en hem vervolgens op dezelfde dag ook werkelijk vliegen.

Frisian Flag kent ook dit jaar weer een breed deelnemersveld uit de diverse NATO landen. De Nederlandse Koninklijke Luchtmacht zal net als de voorgaande jaren deelnemen met in totaal twaalf F-16’s van de vliegbasis Leeuwarden en Volkel. De Duitse Luftwaffe vliegt tijdens Frisian Flag mee met maar liefst tien EF2000 Eurofighters die afkomstig zijn van de Duitse vliegbasis Nörvenich waar ze vliegen bij TLG-31. Dit jaar hebben de Duitsers voor het eerst aangegeven zich ook te willen mengen in de offensieve rol. Men heeft in Duitsland de oefening Frisian Flag gekozen om deze aspecten voor het eerst te trainen. Ook dit jaar neemt de Amerikaanse Air National Guard weer deel aan de oefening met maar liefst twaalf F-15C’s. Het ANG

detachement staat dit jaar onder de leiding van de Louisiana ANG die met de beroemde “Jazz” Eagles van het 122nd Fighter Squadron op het vliegveld van New Orleans vliegen. De Florida Air National Guard vliegt ook mee onder het commando van de Louisiana ANG. De F-15 Eagles van deze eenheid zijn ingedeeld bij het 159th Fighter Squadron op de vliegbasis Jacksonville in Florida. De Belgische multirole deelname bestaat uit zeven F-16’s van het no 349 Squadron op de Belgische vliegbasis Kleine-Brogel. De Portugezen doen voor de eerste keer mee tijdens Frisian Flag in de multirole en zijn naar Leeuwarden gekomen met vijf F-16’s van de Portugese vliegbasis Monte-Real waar de toestellen zijn ingedeeld bij het Esq201 en Esq301. De Fransen vliegen mee met een vijftal Mirage 2000D’s van EC03.003 “Ardennes” van de Franse vliegbasis Nancy in Noord-Frankrijk. De Britse RAF vliegt mee met zes Tornado GR4’s van het Engelse RAF Marham. De Britse Tornado’s die dit jaar deelnemen zijn van het no 31 Squadron.

Naast de gevechtsvliegtuigen zijn er ook verschillende supportvliegtuigen betrokken bij de oefening. Vanaf Geilenkirchen in Duitsland, zal een E-3 Sentry de oefening in de lucht coördineren. Op vliegbasis Eindhoven zullen de tankers staan die de oefening ondersteunen tijdens de aparte EART oefening die parallel aan Frisian Flag loopt. In totaal zijn er dus ruim 60 vliegtuigen betrokken bij Frisian Flag die dagelijks twee maal per dag een missie gaan vliegen. De Duitse landmacht zal deelnemen met gesimuleerde SA-6 en SA-8 installaties. De Nederlandse Landmacht zal deelnemen met Patriot batterijen en de Nederlandse Luchtmacht zal de oefening supporten met Smokey Sams. Deze drie raketinstallaties zullen ervoor zorgen dat de deelnemers van Frisian Flag werkelijk een radarlock vanaf de grond zullen krijgen. Ze moeten op dat moment dus acuut reageren om zichzelf veilig te stellen van een raketaanval. Met de Smokey Sam kunnen de deelnemers zelfs werkelijk waarnemen hoe een raketlancering er vanuit de lucht uitziet. De Smokey Sam trekt een rookspoor achter zich aan en simuleert een echte raketaanval. De Duitse gevechtsleiding “Sunrise” en de Nederlandse tegenhanger “Bandbox” zullen de aanvallen op dergelijke raketinstallaties en andere gronddoelen coördineren op de verschillende schietranges.

Tijdens de oefening zullen missies van verschillende aard worden uitgevoerd. Bij defensieve missies moet men volgens Remco denken aan het verdedigen van gronddoelen, het escorteren van slow movers en het gebruik maken van luchtverdedigingssystemen zoals Patriot raketten. Bij offensieve missies moet men vooral denken aan gecontroleerde luchtaanvallen, het creëren van luchtoverwicht, het uitschakelen van de vijandelijke luchtverdediging en het gebruik maken van forward air controllers. Tijdens de verdedigingsmissies zal men vliegbasis Leeuwarden moeten verdedigen tegen een agressor. Bij de offensieve scenario’s zal met doelen in Duitsland moeten aanvallen en uitschakelen. De deelnemers stijgen op en zullen eerst gaan tanken bij de tankers in de aangewezen tracks in het westen van de zones. Vervolgens zullen de groepen vleigtuigen zich verzamelen in de holding area’s waarna ze hun scenario zullen uitvoeren in het oostelijke deel van het trainingsgebied. Tijdens de aanval krijgen de deelnemers e maken met raketlanceringen vanaf de grond en aanvallen van vijandelijke vliegtuigen die het gebied verdedigen. De luchtverdediging jagers zullen tijdens de aanval de jachtbommenwerpers moeten verdedigen tegen vijandelijke vliegtuigen. Remco zegt dat hij zelf al veel van deze scenario’s heeft meegemaakt tijdens zijn uitzendingen in Irak en Syrië. Hij geeft hiermee aan dat het trainen van deze aanpak van cruciaal belang is om te overleven in een werkelijk scenario. Frisian Flag is daarom een essentiële training in de voorbereiding voor uitzendingen.