Oostenrijkse Eurofighters in Duitsland; Wittmund, 15 mei 2017

Intensief Trainen Boven de Noordzee; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

In de periode van 5 t/m 15 mei 2017, zouden er op de Duitse vliegbasis Wittmund in het noorden van het land maar liefst zeven Oostenrijke EF2000 Eurofighters oefenen. Wittmund is de thuisbasis van het Taktisches Luftwaffengeschwader 71 (TLG-71) welke eveneens is uitgerust met de EF2000 Eurofighter.

Het is opmerkelijk dat de Oostenrijkers met zeven vliegtuigen, want dat is ongeveer de helft van de vloot. De Oostenrijkse Luchtmacht heeft namelijk maar vijftien EF2000 Eurofighters in gebruik. De Oostenrijkse gevechtsvliegtuigen staan allemaal op Zeltweg gestationeerd in het midden van het land. De Oostenrijkse Luchtmacht vliegt sinds 2009 met de EF2000 Eurofighter. In eerste instantie was de Eurofighter niet meteen beschikbaar voor de Oostenrijkers in verband met de vertragingen in het programma. Het gat van 2005 t/m 2009 werd uiteindelijk opgevuld met een twaalftal geleasede Northrop F-5E Tigers. Deze gevechtsvliegtuigen werden voor een periode van vier jaar gehuurd van de Zwitserse luchtmacht. Toen de aanschaf van de Eurofighter definitief werd, werden de eerste zes toestellen gebouwd. Om de levering van de Eurofighter aan Oostenrijk te versnellen, werden er versneld de laatste negen vliegtuigen van de Duitse Luftwaffe verkocht aan de Oostenrijkers. Deze vliegtuigen zijn aan hun constructienummer te herkennen, omdat de serie begint met de letter “G” van Germany. Uiteindelijk werd de laatste Eurofighter op Zeltweg geleverd op 24 september 2009. De Duitsers ontvingen ter compensatie de negen Oostenrijkse Eurofighters die later zijn gebouwd. Deze vliegtuigen zijn in de Duitse inventarisatie te herkennen aan de letter “A” in het constructienummer dat staat voor Austria.

De Oostenrijkse Eurofighters zijn op Zeltweg allemaal ingedeeld bij het Überwach- ungsgeschwader. Deze eenheid bestaat uit een tweetal staffels, namelijk het 1 Staffel en het 2 Staffel. De Oostenrijkse Eurofighters zijn te herkennen aan een rood roundel met daarin een omgekeerde witte driehoek. De EF2000’s van de Oostenrijkse Luchtmacht zijn genummerd van 7L-WA t/m 7L-WO. Oostenrijk was het eerste land dat de Eurofighter kocht. De eerste Eurofighters werden door de Oostenrijkers voor het eerst aan het publiek getoond tijdens de Airpower airshow op Zeltweg in 2009. Er vlogen toen tijdens de Airpower Demo twee Eurofighters mee die een onderschepping

van een C-130 Hercules simuleerden. Ook stond er destijds een Eurofighter op de static show. In de eerste jaren dat de Oostenrijkers vlogen met de Eurofighter, werd het toestel allen gevlogen binnen de eigen landsgrenzen. De vliegers van de Oostenrijkse Luchtmacht werden allemaal getraind en geconverteerd naar de EF2000 Eurofighter in Duitsland op Laage, waar de Duitse Eurofighter training is gestationeerd. De eerste vliegers hadden hun training voltooid aan het einde van 2008 en konden daarna zouden ze in operationele dienst treden in Oostenrijk. De Eurofighters van de Oostenrijkers worden uitsluitend ingezet in de luchtverdedigingsrol. De Oostenrijkse Eurofighters zijn van de Tranche 2 standaard. Dit betekend dat de vliegtuigen niet in staat zijn om grondwapens te voeren.

Na jaren van trainen en simuleren in Oostenrijk, was het voor de vliegers van de Oostenrijkse Eurofighters tijd geworden om op bewegende luchtdoelen te gaan schieten. De Oostenrijkers zijn hiervoor naar de Duitse vliegbasis Wittmund gekomen voor deze specifieke training. Het is de eerste keer dat de Oostenrijkers een training zoals deze in eht buitenland uitvoert sinds het land met de Eurofighter vliegt. Op Wittmund staan een aantal A-4N Skyhawks die worde geëxploiteerd door de civiele onderneming Discovery Air Defence. Deze onderneming is afkomstig uit Canada en is sinds 2015 gestationeerd op de Duitse basis. Discovery Air Defence biedt luchtmachten goedkope trainingsalternatieven aan waar de Duitse Luftwaffe al jaren gebruik van maakt. De A-4N Skyhawk wordt door deze onderneming ingezet in de rol van agressor. Daarnaast hebben deze kleine gevechtsvliegtuigen ook een target towing pod bij. Met deze pod kunnen andere vliegtuigen in de lucht oefenen met het boordkanon op bewegende doelen. In de lucht laat de vlieger van de A-4N een grote rode vlag aan een kabel ruim 300 meter achter zijn vliegtuig hangen. Andere vliegtuigen kunnen vervolgens schieten op deze vlag met het boordkanon. Na de vlucht kan men op de grond dan analyseren hoeveel salvo’s van het boordkanon hun doel succesvol hebben geraakt. Vliegers leren met deze training hoe het dynamische gedrag is van een kogelregen dat op een bewegend object wordt afgevuurd. Deze training is doorgaans van grote waarde voor jachtvliegers en is daarnaast ook nog eens een erg goedkope manier van trainen.

De voorbereidingen voor het Oostenrijkse detachement op Wittmund duurde in totaal ruim een jaar. Ondanks de lange voorbereidingen, stonden de Eurofighter binnen 80 minuten aan de grond in Wittmund na hun vertrek vanaf Zeltweg. Tijdens de luchtdoel training zullen de Oostenrijkse Eurofighters vooral boven de Noordzee zitten. De vliegtuigen zullen naar een gebied boven zee vliegen dat ten noorden ligt van Helgoland dat in de buurt van Jever ligt. Dit gebied is een actieve schietrange waar doorgaans de Duitse Luftwaffe met scherp mag schieten op luchtdoelen. De zeven Eurofighters zouden gemiddeld ongeveer een vlucht per dag maken vanaf Wittmund. Het detachement werd ondersteund door de A-4N Skyhawks van Discovery Air Defence. In totaal zouden er vier Skyhawks van deze organisatie meevliegen om de doelen te slepen. De Skyhawks zouden dagelijks als eerste opstijgen om hun positie in te nemen in het target gebied. De Eurofighters zouden daarna in tweetallen achter de Skyhawks aangaan voor de schiet training. Het detachement bestond uit ruim 130 Oostenrijkse militairen. In totaal werden dertien containers per vrachtwagen vanuit Oostenrijk naar Wittmund gebracht. Ook werd de uitzending ondersteund door een C-130 Hercules die het overige materiaal en het gros van de manschappen naar Wittmund transporteerde. Oorspronkelijk stond de oefening gepland t/m 19 mei, maar door successen was het doel van de oefening al gehaald op 13 mei. Om deze reden vertrokken de Oostenrijkers weer huiswaarts op 15 mei in plaats van op 19 mei.