Aan Boord van de E-3A Sentry; Geilenkirchen, 30 juni 2017

35 Jaar NATO E-3A Component, deel 2; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Sinds de introductie van de E-3A Component is de rol van de Sentry niet meer weg te denken in het kader van de Europese veiligheid. Deze rol is sinds de val van de Berlijnse Muur tegenwoordig belangrijker dan ooit tevoren. De rollen die de bemanning van de Sentry vervullen zijn dan ook allemaal cruciaal tijdens een missie.

De bemanning van de E-3A Sentry is divers. De bemanning die op een standaard AWACS (Airborne Warning And Control System) systeem werken bestaat uit 16 mensen. De volgende personen hebben doorgaans een rol tijdens een missie: 2x vliegers, 1x navigator, 1x flight engineer, 1x tactical director, 1x fighter allocation officer, 2x weapons controllers, 1x passive controller, 1x surveillance controller, 3x surveillance operators, 1x communications technician, 1x radar technician en 1x system technician. De twee vliegers zitten op het vliegdek in de cockpit van het toestel. De Aircraft Commander (AC) is een van de vliegers en is ook de gezagvoerder van het toestel. De AC is verantwoordelijk voor de veiligheid van het vliegtuig en de inzittenden. Beide vliegers zijn volledig gekwalificeerd om het vliegtuig te besturen. De vliegers zorgen ervoor dat de 'hands-on' tijd gelijkmatig wordt verdeeld. De First Pilot (FP) is een van de vliegers en zit naast de AC en is verantwoordelijk voor de radiocommunicatie en het monitoren van de radio-navigatiehulpmiddelen wanneer hij het vliegtuig niet in de hand heeft. De taken van de Navigator (NN) is ervoor zorgen dat het toestel zijn baanpositie bereikt en behoudt. Dit is vaak in een druk luchtruim waardoor de ruimte voor fouten bij deze taak minimaal is. De Flight Engineer (FE) is verantwoordelijk voor het bewaken van het motorvermogen en het volgen van de vliegprestaties van de E-3A Sentry.

De Tactical Director (TD) is verantwoordelijk voor het algemene verloop van de missie zoals opgedragen door de uitvoerende autoriteiten van de NATO. Vaak is deze persoon het oudste en meest ervaren lid van de missiebemanning en onderhoudt hij als enige aan boord rechtstreeks contact met de operationele autoriteiten. Kortom de TD staat aan het hoofd van de hele waarnemings- en gevechtsleiding. De TD voert het bevel over twee verschillende team aan boord van de Sentry, deze twee team zij het Surveillance Team en het Weapons Team. De Surveillance Controller (SC) die een

optimaal radarbeeld biedt en de digitale gegevenskoppelingen beheert, staat aan het hoofd van het bewakingsteam. Onder de SC werken drie Surveillance Operators (SO's) en een Passive Controller (PC) die de hem helpen bij het compileren van het herkende lucht- en oppervlaktebeeld voor transmissie naar de grond en andere luchtlandingseenheden. De Data Link Manager is alleen aan boord van de E-3D en is verantwoordelijk voor het beheer van datalinks in overeenstemming met de operationele taak. Deze persoon is ook de plaatsvervanger voor de SC indien nodig. De PC is verantwoordelijk voor het verbeteren van het luchtbeeld, ID-procedures en de zelfbescherming van de E-3A Sentry door passieve detectie van zenders en andere platformen. Het Weapons Team staat onder leiding van de Fighter Allocator (FA). De FA is verantwoordelijk voor het veilige gedrag van alle vliegtuigen die zijn toegewezen aan de E-3A tijdens een missie. Zijn twee Weapons Controllers (WC's) kunnen een breed scala aan luchtmissies beheren.

Vanwege de complexiteit van de systemen aan boord, heeft de E-3A technici aan boord die het basisonderhoud van de zeer geavanceerde missie-apparatuur onder hun hoede nemen. Dit betekend dat men tijdens de vlucht deze systemen kan controleren en onderhouden. The Communications Technician (CT) initialiseert, beheert en bewaakt de uiterst geavanceerde communicatieapparatuur aan boord van de Sentry. Aan boord van de E-3D werkt de CT samen met een Communications Operator. De System Technician (ST) initialiseert, gebruikt en onderhoudt de boordcomputer systemen die het hart vormen van de missie uitrusting. Aan boord van de E-3D wordt deze positie de Display Technician (DT) genoemd. De Radar Technician (RT) bediend en onderhoudt de missieradar. Zonder deze radar zou er geen missie mogelijk zijn, want dit systeem is cruciaal voor alle operaties aan boord. Hij onderhoudt contacten met de SC en de ST om het best mogelijke radarbeeld te bieden voor de bewakings- en wapenteams aan boord. De taken en toewijding van de bemanning wordt in het embleem van de E-3A Component weergegeven. Het embleem van de E-3A-component heeft de NATO ster boven het beeld van een E-3A vliegtuig en drie bliksemschichten van onderaf. Deze elementen zijn over elkaar heen gelegd op een oranje-gele achtergrond met een gedeelte van een donkerblauwe wereldbol eronder.

De algemene missie van deze diverse bemanning is het hele spectrum bestrijken van tactisch commando ter controle en ondersteuning van effect-gebaseerde operaties over de hele wereld op aanwijzing van NATO commandanten en autoriteiten. De bemanning van het AWACS systeem heeft als belangrijkste taak de Airborne Early Warning & Control rol, waarbij luchtruimte toezicht en vroege detectie van bedreigingen vanuit de lucht worden waargenomen. Daarnaast kan met ook ingezet worden in de Command & Controle rol. Hierbij heeft de Sentry het commando en controle van militaire luchteenheden tijdens operaties en oefeningen. Ook wordt de Sentry ingezet voor het begeleiden van gevechtsvliegtuigen tijdens operaties en oefeningen. De Sentry kan naast de offensieve rollen ook worden ingezet voor het coördineren van SAR taken en reddingsoperaties. Tot slot wordt de E-3A ingezet voor controle en coördinatie van het luchtruim en de daarin aanwezige vliegtuigen, bij raket verdediging voor controle van grond gebaseerde luchtruimverdedigingseenheden en ondersteuning aan maritieme operaties op zee. De E-3A Sentry vloot van de NATO is een van de modernste in zijn soort. Sinds de oprichting van de E-3A Component zijn er verschillende moderniseringsprogramma's uitgevoerd voor het upgraden van communicatie-, navigatie- en radarapparatuur. Veertien E-3A's ondergaan in de laatste twee jaar verschillende cockpitwijzigingen. De navigatieapparatuur wordt ook aangepast en verbeterd naar de moderne NATO maatstaven.