Nederlandse F-16’s Worden Verkocht; Volkel, 29 november 2017

Het Project Afstoting F-16, deel 1; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Sinds de Verkoop van de eerste serie F-16’s in Nederland, is het Project Afstoting F-16 in het leven geroepen. Deze project groep moet de F-16’s die afgestoten worden door de luchtmacht klaarmaken voor levering aan de nieuwe eigenaar. De twee grote klanten voor deze tweedehands gevechtsvliegtuigen zijn Chili en Jordanië.

De F-16 dient al sinds jaar en dag Nederland waar dat door de politiek wordt verlangd. De toestellen doen dat precies waarvoor ze in de jaren 70 gekocht zijn. In eerste instantie werd het toestel voor de luchtverdediging aangeschaft en later is daar de offensieve taak bij gekomen. Al het huidige vliegend materieel van de luchtmacht is door de jaren heen op verschillende manieren ingezet in diverse missie gebieden. Vooral in de jaren 90 en later in de jaren 2000, zijn de Nederlandse F-16’s veelvuldig ingezet in gebieden zoals het voormalige Joegoslavië, Irak, Afghanistan, Libië en later ook in Syrië. Het defensiepersoneel krijgt in Nederland steeds meer erkenning voor de taken in de verschillende uitzendgebieden tijdens de soms zware en ambitieuze missies. Dit geldt, helaas in mindere mate voor het materieel, want ondanks de hoge werkdruk op het personeel, zou de F-16 vloot drastisch gaan inkrimpen aan het begin van de 2000’s. Na de sluiting van vliegbasis Twenthe in 2004, werd voor het eerst besloten om een deel van de Nederlandse F-16 Fighting Falcon vloot te verkopen. Er zou een batch van in totaal 18 vliegtuigen te koop komen te staan op vliegbasis Twenthe. De 18 vliegtuigen kwamen vrij door de opheffing van het no 315 Squadron op Twenthe. Voor de verkoop van de af te stoten gevechtsvliegtuigen, werd het Project Afstoting F-16 (PAF) in het leven geroepen.

De Chileense regering was aan het einde van de jaren 90 zich aan het oriënteren om de verouderde Mirage 50/5M vliegtuigen te vervangen. Na een lange zoektocht en de nodige politieke gesprekken kon de regering van Chili toen 10 nieuwe F-16C/D’s kopen van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed Martin. De Luchtmacht ontving in 2004 en 2005 in totaal zes F-16C’s en vier F-16D’s die vervolgens bij het Grupo 3 zouden gaan vliegen op de Chileense vliegbasis Los Condores. Chili kon door geldproblemen niet meer nieuwe vliegtuigen afnemen en moest verder gaan kijken naar andere middelen. Na een zoektocht kwam met tot de conclusie dat een batch

tweedehands F-16’s ook een serieuze optie was. De Chilenen kwamen in hun zoektocht de Nederlandse F-16’s tegen die ondertussen alweer 1,5 jaar te koop stonden. In eerste instantie wilde men 20 vliegtuigen tweede hands aanschaffen, dit aantal werd echter bijgesteld, omdat Nederland slechts 18 vliegtuigen te koop had staan. Deze batch werden de eerste Nederlandse gevechtsvliegtuigen die werd gekocht door de Chileense regering. De Nederlandse regering sloot de overeenkomst met de Chilenen voor het leveren van 18 tweedehands vliegtuigen op 16 december 2005. De F-16’s die aan Chili verkocht zouden worden, zouden gaan vliegen bij Grupo 7 en Grupo 8 op de Chileense vliegbasis Cerro Moreno.

De verkochte F-16’s zouden vertrekken in drie batches van zes vliegtuigen onder de naam Operation Amstel Peace I. De levering van deze toestellen vond plaats in 2006 en 2007. Alle F-16’s vertrokken vanaf vliegbasis Twenthe. De vliegtuigen zijn allemaal overgespoten in de Chileense kleuren en ze worden allemaal voorzien van nieuwe serials volgens het Chileense systeem. Omdat de toestellen door Nederlandse vliegers worden overgevlogen naar Chili, vliegen alle toestellen met Nederlandse registratienummers. Deze nummers zijn met stickers over de originele Chileense nummers geplakt. De eerste batch F-16’s vertrok vanaf vliegbasis Twenthe op 4 september 2006. De toestellen die vertrokken waren de: J-141 (730), J-194 (722), J-633 (721), J-656 (733), J-657 (736) en J-885 (732). De nummers tussen haakjes zijn de nieuwe Chileense registratienummers. Ruim een half jaar later op 5 april 2007, vertrok de tweede batch met F-16’ naar Chili. Deze keer vertrokken de J-137 (726), J-139 (731), J-205 (729), J-649 (737), J-652 (734) en de J-878 (724). Nog eens 3 maanden later op 3 juli 2007, vertrok de laatste batch. Deze batch bestond uit de: J-143 (725), J-211 (738), J-360 (723), J-619 (728), J-622 (727) en J-655 (735). Alle F-16’s vliegen vanuit Nederland naar Grand Canaria. Hier wordt een tussenstop gemaakt om te tanken. Na een tankstop, vliegen de F-16’s door naar Brazilië om daar een tankstop te maken op Salvador-Deputado Luis Eduardo Magelhaes. Het laatste deel van de vlucht in vanaf deze Braziliaanse basis naar Antofagasta/Cerro Moreno.

In 2008 werd er een tweede grote bezuinigingsronde aangekondigd bij defensie. Er moesten weer 18 F-16’s worden afgestoten. Ook deze F-16’s kwamen te koop te staan. Op 16 september 2008 kwamen de Nederlandse en Chileense regering wederom tot een overeenkomst voor de levering van 18 F-16’s. Ook deze keer werden de F-16’s geleverd in 3 batches van 6 vliegtuigen onder de naam Operation Peace Amstel II. De eerste batch van 6 F-16’s vertrok vanaf Leeuwarden naar Chili op 4 november 2010. De toestellen die toen vertrokken waren de: J-138 (757), J-192 (752), J-198 (753), J-207 (755), J-864 (747) en J-869 (749). Naast de vliegende F-16’s, werd de J-255 verkocht aan de Chilenen om als ground instructional aircraft te dienen. Op 4 april 2011, stond de tweede levering op het programma. Er vertrokken in totaal 5 F-16’s naar Chili vanaf Volkel. Oorspronkelijk waren er 6 F-16’s vertrokken, maar de J-627 ging stuk halverwege de vlucht en keerde hierdoor terug naar Nederland. De 5 vliegtuigen die wel werden geleverd, waren de: J-204 (754), J-617 (741), J-636 (744), J-648 (746) en J-867 (748). Een dag later werd de J-058 (758) geleverd als compensatie voor de J-627. Deze f-16 zou met de derde batch geleverd worden. Op 29 augustus stond de laatste levering aan de Chilenen op het programma. Ook hier stonden initieel 6 F-16’s op de lijst om te leveren. Ook hier ging weer de J-627 stuk. Deze vertrok dus niet op deze dag. De overige 5 F-16 vertrokken wel volgens schema. De laatste F-16’s die vertrokken waren de volgende 5 vliegtuigen: J-203 (745), J-365 (756), J-620 (742), J-874 (750) en J-875 (751). Ook deze toestellen vertrokken vanaf Volkel. Het is de bedoeling was de J-627 (743) een dag later aan zou aansluiten.