Air to Air Refuelling is Cruciaal; Eindhoven, 12 april 2018

Frisian Flag en de EART 2018, deel 3; Tekst en Afbeeldingen door Alex van Noye

Door de veranderende omstandigheden in de wereld is het noodzakelijk om een goed functionerende tanker vloot te hebben. De brandhaarden in de wereld zijn steeds diverser en verder weg waardoor een strategische tanker vloot een belangrijke factor tot succes is. Tijdens de EART worden alle aspecten van tanken getraind.

Het is bekend dat de Europese eenheden een tekort hebben aan tankers aldus Massucci. De EART is in het leven geroepen om de bestaande vloot aan tankers optimaal te gebruiken. Bij oefeningen zoals Frisian Flag ligt vaak de nadruk op de fighter crews en niet op die van de tankers. Bij de EART is dit nou net omgekeerd, hier wordt ook de bemanning van de tanker uitgebreid getraind terwijl de fighter crews ook gewoon hun training volbrengen. De bemanningen van de tankers zullen leren om te vliegen vanaf een tijdelijke vliegbasis op vreemd terrein (Deployment Operating Base, DOB). Een van de belangrijkste doelen van de EART is het ontvangen van verschillende ontvangers en niet alleen de eigen gevechtsvliegtuigen. Ook het oefenen van de verschillende rendez-vous procedures voor de verschillende typen tankers worden door de deelnemers van Frisian Flag en de EART uitbundig geoefend. De deelnemers van de EART trainen waar het mogelijk is ook met tanken in het nacht. Dit zal buiten de oefening Frisian Flag om plaats vinden en wordt alleen gedaan als er ook ontvangers zijn die hier gebruik van willen maken. Ten opzichte van de vorige edities van de EART heeft het team geleerd om een goed platform neer te zetten voor e-learning voor de tanker crews door heel Europa heen. Van de EART is ondertussen 96% van de gestelde trainingsdoeleinden gehaald waarvan het merendeel is gerealiseerd tijdens Frisian Flag. Tot slot zijn ook de gaten en zwakheden in de NATO doctrines voor het tanken in de lucht geïdentificeerd.

De eerste crews die aan de EART hebben deelgenomen zijn ondertussen volledig gecertificeerd om allerlei vliegtuigen van de NATO eenheden bij te tanken in realistische oorlog scenario’s. De beste manier om al deze lessen over te brengen is om de mentors van tankbemanningen uit Europa mee te laten vliegen met elkaars vliegtuigen en te leren. De mentors leren van de verschillende operationele bemanningen uit de verschillende landen en nemen deze kennis mee terug naar hun

eigen land. Volgend jaar is het de bedoeling dat de EART in twee verschillende fasen zal worden uitgevoerd. Het eerste deel van de EART zal plaatsvinden in het eerste semester van het jaar en zal tijdens Frisian Flag worden voltooid. Tijdens deze editie zal de basis van het air to air refuelling worden getraind aan de bemanningen. De tweede fase zal worden gevlogen in het tweede deel van het jaar 2019 en zal plaatsvinden tijdens de oefening Ocean Sky in Spanje of tijdens de oefening Volfa in Frankrijk. De reden dat het meer geavanceerde deel van de training plaats zal vinden in het zuiden van Europa is het feit dat het Nederlandse luchtruim behoorlijk vol zit met ander vliegverkeer. In het zuiden hebben de tanker crews meer ruimte om ook de tactische aspecten te trainen van het tanken in de lucht. De EART training gaat volgend jaar dus een nieuwe fase van volwassenheid in.

Majoor Martin Bakker is de gezagvoerder op de Nederlandse KDC-10 tijdens de EART oefening. Hij is zijn carrière begonnen als F-16 vlieger op vliegbasis Gilze-Rijen. Martin kent hierdoor het proces van air to air refuelling vanuit zowel de ontvanger als de leverancier van brandstof. Martin is tijdens de EART de project officier en zal uitleggen hoe de oefening te werk gaat. Tegenwoordig is het tanken in de lucht onmisbaar. Martin haalt het voorbeeld aan dat de tanker vorig jaar is ingezet om een aantal F-16’s te begeleiden op hun vlucht naar Amerika. Vrachtvliegtuigen kunnen meer vracht meenemen als ze bijna leeg opstijgen en na de start gaan tanken, dit maakt aldus Martin het vervoeren van vracht flexibeler. Tijdens de oefening Frisian Flag zullen de tankers vliegen in twee aangewezen gebieden. Net boven de kust van Texel ligt boven zee de Shell Track en net voor de kust van Denemarken ligt de Esso Track. Tijdens de training zullen de bemanningen dagelijks gebriefd worden voor de klanten die ze zullen ontvangen. De bemanningen krijgen te horen in welke tanker cell ze zullen opereren en hoeveel tankers er in die cell zullen vliegen. In totaal kunnen er drie tankers in een tanker cell opereren. De tweede tanker zit 1 mijl achter de eerste tanker en ongeveer 1000 voet hoger. Hetzelfde geldt voor de derde tanker, ook deze zit weer 1 mijl achter de tweede tanker en 1000 voet hoger.

Martin legt uit hoe het tanken met de KDC-10 in zijn werk gaat. De KDC-10 is uitgerust met een boom aan de achterzijde van het toestel. Onder de romp van het toestel is over de hele lengte een gele lijn getrokken die de vlieger die ontvangt in staat stelt om recht achter de tanker te gaan vliegen. De boom heeft een tweetal kleine vleugels waarmee de boom operator de boom in juiste richting kan sturen tijdens de vlucht. Onder de achterkant van de KDC-10 hangt aldus Martin de camera bay. In deze module zit een 3D camera waardoor de boomoperator in de cockpit een 3D weergave krijgt van het ontvangende toestel doormiddel van een 3D bril. In totaal beschikt de boom operator over een viertal schermen waarvan het grote scherm het 3D scherm is. Het vijfde scherm is een scherm voor een instructeur die regelmatig meevliegt. In het midden van de KDC-10 hangen onder de romp de pilot director lights. Deze lampen bestaan uit twee strips met gekleurde lampen. De linker strip geeft aan of de ontvangende vlieger omhoog of omlaag moet ten opzichte van de KDC-10. De rechter strip geeft aan of de ontvanger naar voren of naar achteren moet ten opzichte van de KDC-10. Pas als het ontvangende vliegtuig in de juiste positie hangt, kan de boom operator de boom koppelen aan de ontvanger en kan het tanken beginnen. Het tanken van gevechtsvliegtuigen is niet zo heel moeilijk aldus Martin. Grotere vliegtuigen zoals de AWACS of de C-17, vergen iets meer coördinatie, omdat de toestellen minder beweeglijk en langzamer zijn dan gevechtsvliegtuigen. Met het drogue systeem zoals enkele EART deelnemers hebben, koppelt de ontvanger aan op een flexibele slang die achter de tanker wordt aangesleept.